ANKARA (AA) – Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) Savcılığı, Myanmar’dan kaçıp, UCM'ye taraf devlet olan Bangladeş'e sığınmak zorunda kalan Arakanlı Müslümanlara yönelik “sınır dışı etme suçu “na ilişkin soruşturma başlatmak için yargı yetkisi arıyor.
Merkezi Hollanda’nın Lahey kentinde bulunan UCM Savcılığı, mahkemeden talep ettiği yargılama izninin gerekçesinde “sınır dışı etme suçu” nun gerçekleşebilmesi için mağdurların bir ülkeden başka bir ülkeye “sınırlararası geçiş ” yapması gerektiğini belirtti. Arakanlılara karşı işlenen bu suçun Myanmar topraklarında başlayıp, Bangladeş topraklarında devam ettiğini vurgulayan savcılık, Bangladeş’in UCM'ye taraf olması sebebiyle bu suça ilişkin yargı yetkisi için mahkemeden onay istiyor.
Savcı Fatou Bensouda, yargılama izni başvurusunda, “Bu soyut olmayan, mahkemenin yargı yetkisine ilişkin, gerektiğinde soruşturma başlatmasına imkan veren somut bir soru ” ifadeleriyle mahkemenin ileride benzeri olaylarda da aynı gerekçeyle yargı yetkisi kurabileceğine işaret etti.
– Söz konusu dava Suriyeli mültecilerin durumuna yönelik emsal olabilir
UCM'nin, Myanmar'da soruşturmaya yargı izni vermesi dikkatleri, Suriye'deki suçlara çekebilir.
Amsterdam Üniversitesi Uluslararası Ceza Hukuku Doktoru Kevin Jon Heller, blogunda paylaştığı yazıda, “UCM Savcılık Ofisi'nin talebinin olumlu karşılanması, mahkemenin Suriye'den, taraf devlet topraklarına sınır dışı edilenlere yönelik suçlar için yargı yetkisini kurabileceği anlamına gelir. ” değerlendirmesinde bulundu.
Birleşmiş Milletler (BM) Uluslararası Bağımsız Suriye Araştırma Komisyonu, Suriye'de Beşşar Esed rejiminin sivillere karşı savaş suçları ve insanlığa karşı suçları işlediğini tespit etmişti.
Öte yandan, BM İnsan Hakları Komisyonu ile Mülteci Yüksek Komiserliği de çeşitli raporlarında Esed rejiminin sivillere ve koruma altındaki nesnelere ayrım gözetmeksizin saldırılar düzenlendiği ve bunun savaş suçları ve insanlığa karşı işlenen suçlar kapsamında olduğuna vurgu yapmıştı.
Kimyasal silahların kullanılması, sivil yerleşim yerlerinin yoğun şekilde bombardımana tutulması ve insani yardımların kasten engellenmesi sebebiyle ortaya çıkan ağır şartlar neticesinde, 6 milyondan fazla Suriyeli komşu ülkeler; Türkiye, Lübnan ve Ürdün’e göç etti. Mültecilerin bir milyondan fazlası UCM’ye taraf devlet olan Ürdün’de yaşıyor.
Politik meşruiyet açısından zor günler geçiren mahkemenin, özellikle Afrikalı ülkeleri hedef aldığı yönündeki algıları değiştirmeye yardımcı olacak bu hamle bir yandan da mülteci krizlerine neden olan suçların cezasız kalmamasını engelleyebilir.
