İSTANBUL (AA) – GÜLSÜM İNCEKAYA- Ukrayna Yüce Radası (Ukrayna Parlamentosu) Başkanı Andriy Parubii, Türkiye’nin en önemli stratejik ortaklarından olduğunu vurgulayarak, “Geçen yıl ticari hacmimiz 4 milyar dolara ulaştı. Serbest vize uygulaması ile özellikle turizm alanında dinamik ve çok hızlı gelişme kaydettik. Savunma alanında yapacağımız iş birliği ilişkilerimizi daha da üst seviyeye taşıyacak.” dedi.
Parubii, Türkiye-Ukrayna ilişkileri, iki ülkenin Avrupa Birliği’ne (AB) giriş süreci, Rusya’nın Ukrayna müdahalesi ve NATO’ya başvuru süreci ile Ukrayna’daki son duruma ilişkin AA muhabirinin sorularını yanıtladı.
Jeopolitik, ekonomik ilişkilerin yanı sıra Kırım gibi hassas bir konuda da Türkiye ile Ukrayna arasında çok uzun ve köklü ilişkilerin olduğunu anlatan Parubii, Türkiye’nin, 1918’de Ukrayna’nın bağımsızlığını tanıyan ilk ülkelerinden biri olduğunu hatırlattı.
Andriy Parubii, ”Ukrayna’nın bağımsızlığını restore ettiği şu günlerde de Türkiye yine bağımsızlığımızı ve toprak bütünlüğümüzü tanıyan ilk ülkelerden biri oldu. Bugün itibarıyla Türkiye, Ukrayna’nın en önemli stratejik ortaklarından biridir. Şundan eminim ki, ilişkilerimizin potansiyeli şu an var olandan çok daha fazladır. Geçen yıl ticari hacmimiz 4 milyar dolara ulaştı. Serbest vize uygulaması ile özellikle turizm alanında dinamik ve çok hızlı gelişme kaydettik. Savunma alanında yapacağımız iş birliği ilişkilerimizi daha da üst seviyeye taşıyacak.” diye konuştu.
Serbest vize uygulanmasıyla geçen yıl Ukrayna’dan 1 milyondan fazla turistin Türkiye’ye geldiğini bildiren Parubii, Türkiye’nin, Ukraynalıların tercih ettiği bir ülke olduğunu söyledi.
Sadece turizmle sınırlı olmayan iki ülke ilişkilerinin ilişkilerin her alana yansıyacağını ve hızlı bir tempoyla devam edeceğini aktaran Parubii, şöyle devam etti:
”Şimdi önemli bir hedefimiz var, o da serbest ticaret anlaşmasının imzalanması. Serbest ticaret anlaşmasının imzalanması ekonomi alanında iş birliğimizi daha iyi seviyeye çıkaracaktır. Bu yılın birkaç ayı içinde bile yaptığımız işler bu alanda büyük potansiyele sahip olduğumuzu gösterdi ve iş birliğimizin daha hızlı tempoyla geliştiğini gösterdi. Özellikle savunma alanında yapacağımız iş birliği çok önemli. Bu alanda da bir dizi ortak projemiz var. Dolayısıyla Türkiye ile olan iş birliğimizi çok optimistik değerlendiriyorum. Türkiye ile sahip olduğumuz iş birliği potansiyelini mümkün oldukça kullanacağız ve geliştireceğiz.”
– “Ukrayna, Türkiye’nin AB üyeliğine destek veriyor”
Ukrayna Parlamentosu Başkanı Parubii, Türkiye ve Ukrayna’nın AB’ye giriş sürecinin tamamen zamanlama ile ilgili olduğunu ifade ederek, Türkiye’deki ekonomik kalkınma ve reformların bu süreci hızlandıracağını söyledi.
Türkiye ve Ukrayna’nın AB’ye üyelik sürecinde birbirine destek vereceğini vurgulayan Parubii, ”Türkiye’ye AB üyeliği konusunda tam destek veriyoruz. İki ülkenin üyeliğinin sadece zamanlama ile ilgili olduğunu düşünüyorum. Katedilmesi gereken bir mesafe var o gerçekleştiğinde eminim hem Ukrayna hem Türkiye AB üyesi olacak. Türkiye’nin er ya da geç AB’ye üye olacağına eminiz.” değerlendirmesinde bulundu.
Ukrayna’nın da AB’ye üyelik sürecinin daha başında olduğunu kaydeden Parubii, AB’den bu konuda henüz bir vaat bile almadıklarını anlattı.
Parubii, Türkiye’ye nazaran Ukrayna’nın üyelik sürecine çok uzak olduğunu fakat üyeliğin imkansız olmadığını vurgulayarak, şöyle konuştu:
”AB üyeliğine yeni başvurduk. Sürecin başındayız. Şimdilik tam bir tarihten bahsedemiyoruz. Zor bir süreç olacak. Ama biz giriş için gerekli reformları yapacağız. Bu süreçte ekonomik kalkınma ve sosyal reformlarına devam eden Türkiye ile aynı yoldayız. İki ülke de bu süreç için ön görülen gelişmeleri sağlayacaktır. Ondan sonra sadece zamanını bekleyeceğiz. Her iki ülkenin de üyeliğe alınacağına eminim.”
– ”Türkiye’nin güvenilir bir ortak olduğunu gördük”
Türkiye-Rusya arasındaki olumlu ilişkileri uluslararası hukuk çerçevesinde “zorunluluk” olarak tanımlayan Parubii, Türkiye’nin Ukrayna’nın toprak bütünlüğün ve Kırım konusunda ikircikli davranmadığının altını çizdi.
Türkiye’nin uluslararası platformlarda Ukrayna’nın haklarından yana tavır aldığını işaret eden Parubii, TBMM’nin ev sahipliğinde İstanbul’da düzenlenen Karadeniz Ekonomik İşbirliği Parlamenter Asamblesi (KEİPA) 49. Genel Kurulu’nda “Sözde” Kırım Rus milletvekilinin salondan çıkarılmasını önemli adım olarak niteledi.
Rusya heyetinden Pavel Shperov’un Türk delegasyonun da inisiyatifi ile tanınmaması ve salondan çıkarılmasını iki ülke dostluğunun işareti olduğunu vurgulayan Parubii, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Türkiye, Ukrayna’nın toprak bütünlüğünü ve egemenliğini tanıdı. Rus saldırgan politikasının kınadı ve Kırım’ın ilhakını tanımadı. Bu anahtar kilit rolünü oynayan konularda Türkiye tam olarak Ukrayna’ya desteklerini veriyor ve bu pozisyonunu değiştirmiyor. Bu da iş birliğimiz için sağlam bir zemin oluşturuyor. Biliyorsunuz, Karadeniz Parlamenter Asamblesi’nde Rusya’nın Devlet Duması’ndan gelen bir milletvekili uluslararası hukuk çerçevesinde tanınmamasına rağmen burada kendisinin tanınmasını istedi. Türk delegasyonu başta olmak üzere diğer üye ülkeler Ukrayna’nın bu vekilin reddedilmesi talebi doğrultusunda inisiyatif kullandı. Türkiye’nin bu tavrı dostluğumuzu çok daha ilerilere taşıdı. Türkiye’nin bizim için ne kadar güvenilir bir ortak olduğunu bir kez daha gördük. Türkiye, bunu sadece lafta değil, fiilen de ispatlamış, göstermiş oldu.”
Parubii, Türkiye’nin Ukrayna’nın NATO üyeliğine de tam destek verdiğini, Ukrayna’nın güvenliğini önemsediğini belirterek, sözlerine şöyle davam etti.
”Ukrayna için NATO üyeliği son derece önemli. Çünkü şu an Putin’in saldırgan politikasına karşı koyabilecek bir tek uluslararası örgüt var; o da NATO. Ukrayna Parlamentosu’nda yeni yasa tasarısı onaylandı. Bu yeni kanuna göre NATO üyeliği Ukrayna’nın dış politikasının öncelikli amaçlarından biri olarak resmen tanındı. Bu konuda da Türkiye bize destek veriyor. Dolayısıyla Türkiye ile iş birliğimiz ve yükümlülük ilişkilerimiz çok daha önemli hale gelecek. Siyasi ilişkilerimizin yanı sıra savunma alanında da ciddi ilişkiler kurmak zorundayız. Teknik ve askeri teknik iş birliklerin dışında güvenlik alanında da projelerimiz var ve yeni ortak projelerimiz daha olacak. Türkiye tabii ki ilk önce siyasi ortak olarak bizim için önemli. Bir NATO üyesi ülkesi olarak güvenliğin sağlanması açısından da önemli müttefik haline gelmiştir.”
– ”Türkiye hep yanımızda durdu”
Rusya’nın işgal girişimi ve sonrası gelişmeler hakkında da açıklamalarda bulunan Ukrayna Yüce Radası (Ukrayna Parlamentosu) Başkanı Andriy Parubii, şunları söyledi:
“Putin’in Ukrayna’ya karşı saldırgan politikası devam ediyor. Hemen hemen her gün cephenin farklı yerlerinde Ukrayna kuvvetlerine karşı atak ve saldırı yapılıyor. Putin barış mutabakatlarını ve daha önce imzalanmış olan tüm anlaşmaları ihlal ediyor. Rusya’ya uluslararası baskı daha da artırılmalı. Rusya, bu ihtilafın barışçıl yollarla çözülmesinden yana olmalıdır. Rus silahlı kuvvetleri, Rus ordusu Ukrayna’dan hemen çekilmeli. Rusya savaşçıları, silahlı donanması da durdurulmalı. Uluslararası hukuk gereği bunu yapmak zorunda.
Biz, uluslararası hukuka saygı duyan tüm devletlerin bu noktada Ukrayna’dan yana tavır alması gerektiğini düşünüyor, Rusya karşıtı bir pozisyon almasını istiyoruz. Bu bağlamda Ukrayna’nın varlık mücadelesine destek veren tüm uluslararası ortaklarımıza teşekkürlerimizi sunmak istiyoruz ve özellikle Türkiye’ye. Türkiye, Rusya’nın saldırılarına karşı Ukrayna’nın verdiği mücadele de hep yanında oldu.”
Parubii, 3 yıl öncesine kıyasla Ukrayna’nın hem askeri hem de toplumsal olarak şimdi daha iyi durumda olduğu bilgisini de paylaşarak, eninde sonunda Ukrayna sorununun barışçıl yollarla çözüleceğini sözlerine ekledi.
