MEZAR-I ŞERİF (AA) – SAYED KHODABERDI SADAT – Afganistan Yüksek Barış Şurası Genel Başkan Yardımcısı Abdulkerim Haddam, Afganistan’daki silahlı muhalif gruplardan Gulbeddin Hikmetyar liderliğindeki Hizbi İslami Partisi ile barış görüşmelerinde sona gelindiğini söyledi.
AA muhabirine açıklamalarda bulunan Haddam, Hizb-i İslami Partisi’nin yaklaşık bir buçuk senedir Afganistan devletiyle irtibat halinde olduğunu belirtti.
Partinin, bu süre içinde birkaç kere temsilci göndererek Afganistan devletiyle görüşmeler yürüttüğünü ifade eden Haddam, görüşmelerden hiçbir sonuç çıkmadığını kaydetti.
Haddam, son olarak birkaç ay önce Afganistan Yüksek Barış Şurası’nın daveti üzerine Kabil’e gelen parti temsilcileri ile görüşmelerin başladığını ve görüşmelerden iyi sonuç aldıklarını vurguladı.
– Barış için 26 şart koşuldu
Partinin barış 26 koşulu bulunduğunu dile getiren Haddam, parti temsilcileri ile Afganistan Yüksek Barış Şurası yetkililerinin müzakereleri sonucu bu şartlar üzerinde anlaşma sağlandığını, anlaşma metninin taslağının imzalandığını aktardı.
Haddam, ”Parti temsilcilerinin öne sürdüğü şartların başında Hizb-i İslami Partisi’nin lideri Gulbeddin Hikmetyar ve parti üyelerinin adlarının uluslararası kara listeden çıkartılması, onlara Kabil’de rahat yaşayabilmeleri için ayrı bir kışla yapılarak devlet imkanlarından yararlanmalarının sağlanması ve tutuklu parti mensuplarının serbest bırakılması geliyor.” dedi.
Hizb-i İslami Partisi ile Afganistan Yüksek Barış Şurası arasında gerçekleşen anlaşma metninin en yakın zamanda Afganistan Devlet Başkanı Eşref Gani ile Hizb-i İslami Partisi’nin lideri Gulbeddin Hikmetyar arasında başkent Kabil’de imzalanmasının beklendiğini anlatan Haddam, anlaşmanın daha sonra kamuoyuna açıklanacağını duyurdu.
Hizb-i İslami Partisi, 14 senedir Afganistan hükümetine karşı ülkenin farklı bölgelerinde savaşıyor. Parti üyeleri defalarca başkent Kabil başta olmak üzere ülkenin değişik kentlerinde güvenlik güçlerine ve Afganistan’da bulunan yabancılara yönelik intihar saldırıları da düzenlemişti.
– Taliban’a da barış çağrısı
Afganistan’daki Taliban örgütüne de seslenen Haddam, ”Sizler de barışa katılın savaşla bir yere varamazsınız, yüz binlerce şehit verildi, binlerce aile ülkesini terk etti, Afganistan halkı artık savaştan bıktı, ayrıca Afganistan hükümeti seçimle iktidara geldi bu nedenle bunun karşısında savaşmak hiçbir şekilde caiz değildir, yabancı savaşçılara da mesajımız şudur ki onlar artık ülkemizden çıksınlar.” diye konuştu.
Muhalif savaşçıların arasında gerçeğin ne olduğunu anlamayan Afganların da olduğunu bildiren Haddam, onların da bir an önce gerçeği görerek savaştan el çekmelerini istedi.
– Türkiye’nin bu süreçte rolü önemli
Türkiye’nin daha önce de olduğu gibi barış sürecinde Afganistan’ın yanında olmasını istediklerini anlatan Haddam, Türkiye’nin bu süreçteki rolünün önemli olduğunu söyledi.
Haddam, ”Türkiye şu an bölgede söz sahibi olan bir ülke, Afganistan’a barışın gelmesinde de önemli rolü var, bizim Türk yetkilileriyle yaptığımız görüşmelerde Türkiye devletinin barış için elinden geleni yapmaya hazır olduğunu anladık.” dedi.
– Taliban’dan barış çağrısına olumsuz yanıt
Öte yandan Taliban örgütü Afganistan Yüksek Barış Şurası’nın barış çağrısına ret yanıtı verirken ülkeden yabancı güçler çekilinceye kadar savaşmaya devam edeceklerini açıklamıştı.
NATO’nun Afganistan’dan büyük oranda çekildiği 2014 yılından bu yana ülkede şiddet hızla tırmanıyor. Taliban’ın bir ay önce ilkbahar saldırılarını başlamasıyla çatışmaların Afganistan’ın geniş kesimlerine yayıldığı belirtiliyor.
Taliban sözcüsü Zabihullah Mücahit ise yabancı güçler ülkeden çekilmediği takdirde çatışmaların süreceğini söyledi.
İlkbahar harekatının başlamasıyla birçok bölgenin kontrolünü ele geçirdiklerini iddia eden Mücahit, gelecek günlerde daha çok bölgeye yayılacaklarını öne sürdü.
– İç mülteci sayısı artıyor
Birleşmiş Milletler’in Afganistan’daki nüfus hareketleriyle ilgili yayınladığı rapora göre yılın ilk dört ayında 37 bin Afgan ailesi çatışmalar nedeniyle ülkesini terk etmek zorunda kaldı. İç mülteci durumuna düşen ailelerin 37 bin 294’e yükseldiği vurgulanan raporda, bu sayının, aile fertleri ortalamasının 7’yi bulduğu Afganistan’da 260 bin kişinin mülteci durumuna düşmesi anlamına geldiği kaydediliyor.
Raporda 2015 yılı rakamlarına da yer verilirken buna göre geçen yıl şiddet yüzünden evlerini terk ederek Afganistan’ın diğer bölgelerine kaçan sivillerin sayısı 384 bin 480’i bulmaktaydı.
Bu rakamın bir yıl öncesine göre yüzde 96’lık artış anlamına geldiği belirtilen raporda, mültecilerin yüzde 61’inin çocuk olduğu ve Afganistan sınırları içindeki toplam mülteci sayısının 1 milyon 200 bini aştığı dile getiriliyor.
