VİYANA (AA) – Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Ban Ki-mun, nükleer denemeleri yasaklayan antlaşmayı henüz onaylamayan ABD, Çin, İsrail, İran, Kuzey Kore, Mısır, Hindistan ve Pakistan’a “antlaşmayı onaylayın” çağrısında bulundu.
Ban, BM Viyana Ofisi’nde düzenlenen “Kapsamlı Nükleer Denemelerin Yasaklanması Antlaşması’nın (CTBT) 20. yıl dönümü” konulu panelde konuştu. Nükleer deneme çılgınlığının sona erdirilmesini isteyen Ban, bunun için “Kapsamlı Nükleer Denemelerin Yasaklanması Antlaşması”nın bütün ülkeler tarafından imzalanması ve onaylanması gerektiğini hatırlattı.
İsminin “Ban” olduğunu ve bunun İngilizcede “yasaklamak” anlamına geldiğini aktaran Ban, “Benim ismim Ban. İsmimi kullanarak bütün nükleer denemeleri yasaklayacağım” dedi.
Bütün ülkelerin nükleer denemeleri yasaklamak için yükümlülük altında olduğunu vurgulayan Ban, hiçbir ülkenin bu sorumluluktan kaçamayacağını belirtti.
– “Nükleer denemeler suları zehirliyor”
Ban, nükleer denemelerin hukuki olarak bağlayıcı bir şekilde yasaklanması için anlaşmanın yürürlüğe girmesi gerektiğini hatırlattı.
İki binin üzerinde nükleer deneme yapıldığını ve bunun çevreye ciddi zararlar verdiğini kaydeden Ban, “Nükleer denemeler suları zehirliyor, kansere neden oluyor, radyoaktif serpintiyle çevreye ve gelecek kuşaklara zarar veriyor” ifadesini kullandı.
Ban, nükleer denemelerin durdurulması ve yasaklanmasının kurbanlara verilecek en büyük hediye olduğunu söyleyerek kurbanların çektiği ızdırabın dünyaya bu çılgınlığın sonlandırılmasını öğrettiğini vurguladı.
– 8 ülkeye çağrı
Nükleer denemelere karşı duruştan memnun olduğunu ancak bunun hiçbir zaman hukuki olarak bağlayıcı “Kapsamlı Nükleer Denemelerin Yasaklanması Antlaşması”nın yerine geçmeyeceğini belirten Ban, “Ben yeniden geriye kalan 8 devleti, daha fazla ertelemeden antlaşmayı imzalamaya ve onaylamaya davet ediyorum. 8 ülke, antlaşmanın yürürlüğe girmesi için özel bir sorumluluğa sahiptir. Bu ülkeler, bizleri nükleer silahlardan arınmış bir dünya yolunda ilerletebilir” dedi.
CTBT’nin, nükleer silahlardan arınmış dünya vizyonunu gerçekleştirmek için gerekli olduğunu kaydeden Ban, gençleri nükleer denemelerin yasaklanması antlaşmasını onaylamaları için liderlerine baskı yapmaya davet etti. Dünyanın halen nükleer bomba tehdidi ile karşı karşıya olduğunu ifade eden Ban, bütün devletler antlaşmayı onaylayana kadar baskı yapılmasını istedi.
– 8 ülke onaylarsa yürürlüğe girecek
Merkezi Viyana’da bulunan Nükleer Denemelerin Kapsamlı Yasaklanması Antlaşması Örgütü (CTBTO) Hazırlık Komisyonu, 19 Kasım 1996’da imzaya açılan Nükleer Denemelerin Kapsamlı Yasaklanması Antlaşması’nın (CTBT) yürürlüğe girmesi için faaliyet gösteriyor. CTBT’nin yürürlüğe girebilmesi için bütün ülkelerin antlaşmayı hem imzalaması hem de meclislerinde onaylamaları gerekiyor. Antlaşma bugüne kadar 183 ülke tarafından imzalanırken, 164 ülke tarafından onaylandı. Nükleer denemeleri yasaklayan anlaşma, ABD, Çin, İsrail, İran, Kuzey Kore, Mısır, Hindistan ve Pakistan tarafından imzalanıp onaylandıktan sonra yürürlüğe girecek.
Nükleer Denemelerin Kapsamlı Yasaklanması Antlaşması Örgütü (CTBTO) verilerine göre, 1945’ten günümüze kadar 2 bin 56 nükleer deneme gerçekleştirildi. En fazla denemeyi ABD ve Rusya başta olmak üzere nükleer bombalara sahip olan diğer ülkeler gerçekleştirdi.
