TBMM (AA) – AK Parti Malatya Milletvekili Bülent Tüfenkçi, tasarruf finansman şirketlerinin denetim altına alınmasını içeren kanun teklifine ilişkin, "Özellikle, hane halkımızın tasarruflarının görece az olduğu düşünüldüğünde, bu yasa teklifimizle birlikte tasarruflarımızı da artırmayı amaçlamaktayız." dedi.
Genel Kurulda, Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'nin tümü üzerindeki görüşmeler tamamlandı.
İYİ Parti grubu adına konuşan Samsun Milletvekili Erhan Usta, bireylerin konut ve taşıt almak için özel firmalar aracılığıyla tasarrufa dayalı faizsiz finansman organizasyonlarına büyük ölçüde katıldığını belirterek bu ve benzer uygulamaların yurt dışında da olduğunu söyledi.
Yapılan işin aslında finansal aracılık hizmeti olduğunu ifade eden Usta, "Bu kanun teklifi de tasarrufa dayalı faizsiz finansman sistemini de regüle eden, düzenleyen maddeler içermektedir. Bunun, bu anlamda, tabii, sistemin düzenlenmesi, mağduriyetlerin önlenmesi anlamında, vatandaşın sıkıntı çekmemesi anlamında düzenlemeye tabi tutulması normaldir ve doğrudur; hatta, geç kalmış bir durumdur." diye konuştu.
Şu ana kadar düzenlenmemiş olmasından dolayı mağduriyetlerin oluştuğunu, suistimallerin oluştuğunu da öne süren Usta, teklifi doğru bulmalarına rağmen geçmiş mağduriyetlere ilişkin bir düzenleme olmamasını bir eksiklik olarak değerlendirdi.
Halen sistemde olanlara getirilecek yükümlülükler dolayısıyla ortaya çıkabilecek mağduriyetler konusunda da bir düzenleme olmadığını iddia eden Usta, teklifin bu anlamda gözden geçirilmesi gerektiğini söyledi.
Usta, düzenleme yapalım derken sistemin engellenmemesi gerektiğini de vurgulayarak bankacılık dışındaki finansal sektörü, sermaye piyasalarını geliştirmenin önemli olduğunu belirtti.
2020 yılı gayrisafi yurt içi hasıla rakamlarının açıklandığını, bu rakamlara göre, bütün dünya küçülürken, Türkiye'nin büyüdüğünün ilan edildiğini hatırlatan Usta, "Bu, sağlıklı ve tutarlı bir büyüme değildir; niteliksiz, kalitesiz bir büyümedir, hatta bunun bir büyüme olup olmadığı konusu da şüphelidir." değerlendirmesinde bulundu.
MHP Grubu adına konuşan Antalya Milletvekili Abdurrahman Başkan da bankacılık dışı finans sektörünün 2020 sonuçları incelediğinde finansal kiralama, faktoring ve finansman şirketlerinin pandemiye rağmen büyümeyi sürdürdüğünü anlattı.
Faize karşı mesafeli duran ya da banka kredisindeki ek faiz maliyetini yüklenmek istemeyen kesimlerce tercih edilen, "el birliği tasarrufu" diye de adlandırılan sistemlerin konut ve taşıt alımı noktasında yaygınlaştıklarını dile getiren Başkan şöyle konuştu:
"Farklı isimler altında uzun zamandır uygulanan bu sistemde büyük mağduriyetlerin oluşmadığını ve yargıya intikal eden çekişmelerin az olduğunu görmek memnuniyet vericidir. Ancak son yıllarda sektördeki firma sayısı ve satışlardaki artış bazı riskleri de beraberlerinde getirmiştir. Bu alanda faaliyet gösteren firmalar için sermaye şartı aranmaması hem de sisteme dahil olan katılımcıların bu firmalara yaptıkları ödemelerin devlet güvencesinde olmaması sisteme ilişkin önemli riskler ortaya çıkarmaktadır. Bugüne kadar mağduriyet oluşmaması demek bundan sonra mağduriyet oluşmayacağı anlamına da gelmemektedir. Dolayısıyla bu alanın düzenlenmesi ve denetlenmesi ileride meydana gelebilecek olan mağduriyetlerden milleti korumak için son derece elzemdir. Faizsiz konut ve otomobil finansmanı sisteminin yasal altyapısının şu ana kadar bulunmaması ciddi bir eksikliktir."
Başkan, sistemin vatandaşları mağdur edecek şekilde kullanılmaması için gerekli önlemlerin alınması ve güven ortamının oluşturulması gerektiğini vurgulayarak teklifi son derece gerekli bulduklarını kaydetti.
– "Fezlekeler iktidarın talimatıyla arttı"
HDP Grup Başkanvekili Meral Danış Beştaş, saatlerce, günlerce, haftalarca bütün televizyon kanallarında HDP'nin tartışıldığını belirterek bu tartışmalar yapılırken parti seçmeninin düşünülmediğini iddia etti. Beştaş, tartışmalarda aşağılayıcı sözler kullanıldığını, hakaret edildiğini öne sürerek bunun yayın etiğiyle, basın yayın özgürlüğüyle de ilgisi olmadığını savundu.
AİHM'in Selahattin Demirtaş kararının da çok tartışıldığını anlatan Beştaş, Demirtaş'ın ve tutuklu diğer HDP'lilerin uluslararası mahkemenin verdiği karar doğrultusunda bugüne kadar tahliye edilmesi gerektiğini ileri sürdü.
Beştaş, HDP'li milletvekilleri hakkındaki fezlekelerin de iktidarın talimatıyla arttığını öne sürerek, "Partimize karşı planlı, kararlı, önceden tartışılan, değerlendirilen, adı konulan, sistematik bir gözaltı ve tutuklama operasyonu var." diye konuştu.
CHP Grubu adına konuşan İzmir Milletvekili Tacettin Bayır, teklifin geneli itibarıyla olumlu sayılabileceğini belirterek şunları söyledi:
"Sektördeki şirket temsilcileri için temel yaptırımlar ve yükümlülükler, tasarruf sahipleri için ise hedeflenen piyasada çok geç kalınmış olsa da genel hatları itibarıyla olumlu sayılabilecek bir adımdır. Teklif kanunlaşması halinde müşterilerin bazı haklarını, şirketlere karşı koruyacak olsa da geçmişte, hafızamızda tazeliğini koruyan binlerce finans zedenin geçmiş mağduriyetlerini gidermekten uzak bir pakettir. Teklif, tasarruflarını faizsiz finans modelinde ve tasarruf finansman şirketleri yoluyla kullanarak taşınır ve taşınmaz edinmek isteyen müşteriler ve finansman şirketleri açısından temel haklar ve yükümlülükler getirmektedir."
Yıllardır denetime tabi tutulmayan ve vatandaş için risk oluşturan bu şirketlerin yasal olarak güvence altına alınmasının olumlu fakat geç kalınmış bir adım olduğunu savunan Bayır, "Burada görülmesi gereken, ısrarla savunulan İslami finans modelinin ve bu şemsiyenin altına toplanan benzer anlayıştaki şirketlerin piyasanın ihtiyaçlarına çare olmadığıdır." dedi.
Bayır, yaşanabilecek muhtemel hak ihlallerinin önüne geçmek ve vatandaşı korumak amacıyla teklifteki bazı kısımların yeniden gözden geçirilmesi gerektiğini savunarak iktidarın bu teklifinin 11'inci ve 20'nci maddeleriyle bu defa yargı yetkisini yürütmeye devretme girişimi bulunduğunu ve buna karşı olduklarını söyledi.
– Yaklaşık 33 yıldır faaliyetteler
Teklif sahibi olarak söz alan AK Parti Malatya Milletvekili Bülent Tüfenkci, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın liderliğinde, ülkenin kalkınması yolunda sürdürdükleri projelere hız kesmeden devam etiklerini belirtti.
"Özellikle, hane halkımızın tasarruflarının görece az olduğu düşünüldüğünde, bu yasa teklifimizle birlikte tasarruflarımızı da artırmayı amaçlamaktayız." diyen Tüfenkci, öncelikle kişilerin kendilerini finansal açıdan güvence altında hissedebilecekleri uygun tasarruf ürünlerinin bulunması gerektiğini bildirdi.
Vatandaşların konut ve taşıt başta olmak üzere çeşitli varlıkları edinmeleri için finansman hizmeti sunan firmaların 33 yıla yakın süredir Türkiye'de faaliyetine devam ettiğini aktaran Tüfenkci şöyle konuştu:
"Önemli bir aksaklık görülmemekle beraber, bu boşluğu gidermek, mağduriyetlere yol açmamak adına bu teklifimizi sunuyoruz. Özellikle bu teklifimiz, esas itibarıyla, bireylerin bireysel olarak veya grup halinde tasarruf edecekleri ve sonunda bir finansman elde edecekleri organizasyon yapılarını tesis etmektedir. Özünde bir finansal aracılık faaliyeti yürüten söz konusu firmaların uygun şekilde denetim ve gözetimlere tabi tutulması bu alanın güvenli ve sürdürülebilirliğini sağlayarak finansal sektörümüzün büyümesine ve piyasalarımızın derinleşmesine katkı sağlayacağına inanıyoruz. Biz, bu finansal şirketlerin de yaşamasını istiyoruz ama tasarruf sahiplerinin de mağdur olmasını istemiyoruz. Teklifle tasarruf finansmanı olarak adlandırılan yöntemin düzenlenmesi ve denetim altına alınması amaçlanmaktadır."
Milletvekillerinin sorularını yanıtlayan TBMM Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu Başkanı Mustafa Elitaş, tasarruf finansman şirketleri hakkında bilgi verdi.
Elitaş, 1991 yılında ilk, 1992'de ise ikinci bir şirket kurulduğunu ve sadece iki şirketin 2016'ya kadar devam ettiğini, şimdi ise 34 firmanın sektörde yer aldığını belirterek, bugüne kadar 150-200 bin civarında insanın finanse edildiğini aktardı.
Teklifin amacının sistemi disiplin altına almak olduğuna işaret eden Elitaş, mağdurların oluşmasını engelleyip sistemin sağlıklı bir şekilde yürüyebilmesi için elden geldiğince gayret gösterdiklerini kaydetti.
Konuşmaların ardından teklifin tümü üzerindeki görüşmeler tamamlandı.
Meclis Başkanvekili Haydar Akar, yarın 14.00'te toplanmak üzere birleşimi kapattı.
