MOGADİŞU (AA) – NUR CİDİ – Somali karasularında “korsan” oldukları iddiasıyla yakalanan ve ülkenin kuzeydoğusunda yer alan Puntland bölgesindeki “Garowe” hapishanesine nakledilen Somalili balıkçılar haklarında verilen ağır cezalardan muzdarip.
Kıyıdan birkaç mil uzaklaştıkları gerekçesiyle “korsanla mücadele” eden yabancı gemilerin mürettebatı tarafından yakalanan Somalili balıkçılar, Seyşel adalarındaki mahkemede “asılsız suçlamalar”la yargıç karşısına çıkarıldıkları iddia edildi.
Mahkemede, genellikle 10 ila 25 yıl arasında hapis cezasına çarptırılan balıkçıların, avukat, temyiz ya da af haklarından mahrum oldukları, kendilerine verilen cezayı doldurmayı bekledikleri aktarıldı.
Yargı süreçleri Seyşel adalarında tamamlanan Somalili balıkçıların, Puntland bölgesi ile Seyşel adaları yönetimi arasındaki anlaşma gereğince diğer mahkumlara tanınan bazı haklardan yararlanamadığı aktarılıyor. Avukatları olmayan balıkçılar, haklarında verilen karara itiraz edemedikleri ve diğer mahkumlar gibi cumhurbaşkanlığı affından yararlanamadıkları belirtildi.
Garowe Hapishanesinde tutulan Somalili balıkçı Ali Abdullah, AA muhabirine yaptığı açıklamada, beş yıldır hapishanede olduğunu belirterek, “Hakkımda verilen 24 yıl hapis cezasına itiraz edemiyorum. Mevcut şartları düşününce sonumun burada olmasından endişe ediyorum. Bu hapishanenin pençesinden kurtulmak için 20 yıl geçmesini beklemek zorunda olmadığımı düşündürecek bir umut arıyorum.” dedi.
Ömrünün yarısını hapishanede geçireceğini söyleyen Abdullah, “Özgürlüğüme yeniden kavuşacağıma ilişkin umudumu kaybettim. Puntland bölge yönetimi ve Somalili yetkililerden mahkumlar hakkında verilen katı cezalar karşısında temyiz yolunun açılmasını istiyorum.” diye konuştu.
– Balıkçılara yönelik asılsız iddialar
Nureddin isimli başka bir mahkum da ülkesinin sahil kesiminde avlanırken gözaltına alındığını kaydederek, “Avlandığımız sırada, modern silahlarla donatılmış bir geminin saldırısına maruz kaldık. Seyşel adalarındaki bir hapishaneye nakledilene kadar bir dönem gözaltında tutulduk.” diye konuştu.
Gemide yer alan yabancı mürettebatın, ellerini bağlayıp önlerine silah koyduktan sonra resimlerini çektiğini öne süren Nureddin, mahkumiyet sürecini şöyle anlattı:
“Gurbet elde kalmamak ve özgürlüğümüzü yeniden kazanabileceğimiz umuduyla mahkemeden, kendi ülkemize naklimizi talep ettik. Ancak iki hapishane arasında bir fark yok. İşte özgürlük, Garowe hapishanesi duvarlarında tarumar oluyor.”
– “Biz basit balıkçılarız, korsan değiliz”
Garowe hapishanesi mahkumlarından Şafii Ali ise tutuklu kaldığı 9 senede İngilizce ve hasta bakıcılığıyla ilgili temel bilgileri öğrendiğini söyleyerek, “Bu duvarlar içinde bize verilen cezayı tamamlamak dışında bir seçeneğimiz yok. Ben korsan değilim. Hükümetten, genel af talep ediyorum. Burada uzun zaman geçirdim ve 24 yıllık hapis cezamı temyize götürme hakkı vermezlerse ömrümün burada tükenmesinden korkuyorum.” ifadelerini kullandı.
Cezalarının tamamlanması için son bir ayı kalmış üç mahkumdan biri olan Yusuf Muhammed, “Var olan en değerli şey özgürlük. Bunu ancak hapsolunmuş biri anlayabilir.” diyerek şunları söyledi:
“Asılsız suçlamalarla hapishanede zor günler geçirdik. Biz basit balıkçılarız, korsan değiliz.”
Yabancı gemilerin, balıkçıların hareket alanını daralttığını vurgulayan Muhammed, “Avlanmak için kıyıdan bir milden fazla uzaklaştığımızda yabancı gemiler tarafından korsan suçlamasıyla yakalanıyoruz. Buna karşı yabancı gemiler avlanmak için bizim kıyılarımızın yakınlarına kadar geliyor.” dedi.
– Puntland ve Seyşel arasındaki anlaşma
Putland bölgesi Adalet Bakanı Salih Habib ise Seyşel Adaları yönetimiyle aralarında “korsan olduğuna hükmedilmiş ve Garowe hapishanesine nakledilmiş mahkumların temyize başvuramayacağına” ilişkin anlaşma olduğunu aktardı.
“Somali sahillerindeki korsan faaliyetleri neredeyse bitti.” diyen Habib, “Korsanlık gerekçesiyle tutuklanan mahkumlar, hapishanelerde rehabilite ediliyor. Ayrıca haklarında verilen cezalara itiraz edebilmeleri çerçevesindeki çalışmalarda başarı elde edilmesi ve mahkumların topluma kazandırılmasını temenni ediyoruz.” dedi.
Habib, Garowe hapishanesinin, korsan saldırılarla mücadele kapsamında uluslararası kurumların desteğiyle 2014 yılında inşa edildiğini belirterek, buranın, Somalili korsanların tutulduğu en büyük hapishane olduğu söyledi.
Somali’nin kuzeydoğusunda yer alan Puntland bölgesi, 1998’de tek taraflı olarak bağımsızlığını ilan etmişti. Somali yönetimi ise ülkeyi federal bir cumhuriyet haline getirme girişimi olarak değerlendirerek Puntland’ın bağımsızlığını kabul etmemişti. Halihazırda, bölgenin bağımsızlığını tanıyan bir ülke bulunmuyor.
– Somali’deki korsan krizi
Somali karasularındaki gerginliğin, 2008’den itibaren tırmanışa geçtiğine dikkati çeken uzmanlar, yabancı gemilerin, Somalili balıkçılara ait iptidai tekneleri hedef alan saldırıları karşısında bir tepki olarak başlayan olayların daha sonra “korsan olgusuna” dönüştüğünü belirtiyor.
Bu durumun, iç meselelerde boğulmuş Somalili gençleri, 1991’den beri ülkede devam eden iç savaşın yanı sıra mevcut ekonomik ve hayat şartlarıyla karşı karşıya bıraktığı kaydediliyor.
NATO, geçen kasım ayının sonlarında yaptığı açıklamada, Hint Okyanusu ve Aden Körfezi ile Afrika Boynuzu ülkelerinin karasularında deniz korsanlığıyla mücadele için yürütülen ve kendisinin de katkı sağladığı “Okyanus Kalkanı” isimli operasyonun, sona erdiğini duyurmuştu.
