ANKARA (AA) – Ankara Sanayi Odası (ASO) Başkanı Nurettin Özdebir, sanayiciler olarak borcu artıran değil, azaltan desteklerin devreye girmesini istediklerini belirterek, "Borçları ve kaldıracı azaltan ve firmalara yeniden sermayelendirme imkanı sağlayan desteklerin uygulanması gerekmektedir." dedi.
Özdebir, Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan'ın da katıldığı ASO Meslek Komiteleri Ortak Toplantısı'nda yaptığı konuşmada, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını nedeniyle ekonomik yaşamın olumsuz etkilendiğini söyledi.
Türkiye'de "imalat sanayisi"nin salgın sonrasında en çok etkilenen sektörlerin arasında yer aldığına işaret eden Özdebir, KOBİ'ler başta olmak üzere önemli üretim ve istihdam kayıplarının ortaya çıktığını bildirdi.
Özdebir, son dönemde parasal sıkılaşma politikalarının amacını realize edemediğini belirterek, açıklanan birinci çeyrek büyüme rakamlarının sanayi sektörünün tüm olumsuzluklara rağmen ayakta kalmayı başardığını ve büyümenin en önemli taşıyıcısı olduğunu ortaya koyduğunu dile getirdi.
Son dönemde emtia, ara mal ve yarı mamul ürünlerde döviz bazındaki artışların sanayicinin üretim gücünü önemli ölçüde azalttığına dikkati çeken Özdebir, şöyle konuştu:
"Kredi kullanarak üretim gücünü korumaya çalışan firmalar, son dönemlerde işletme bilançolarında ciddi bozulmayla karşı karşıya kalmıştır. Diğer taraftan daha önce kullanılan kredilerin vadesinin gelmesi de sanayicinin likidite sorunlarının ortaya çıkmasına neden olmuştur. Büyüme dinamiklerinde ortaya çıkan değişim oldukça önemli olmasına rağmen bunun sürdürülebilirliği daha büyük önem arz etmektedir."
Özdebir, yılın ikinci çeyreğindeki güçlü sanayi üretimi beklentisinin baz etkisinden kaynaklanacağını belirterek, "Mevsimsel düzeltilmiş aylık veriler sanayi sektöründe bir yavaşlamaya işaret ediyor ve üçüncü çeyrekle birlikte ifade ettiğim kaygılardan dolayı önemli bir ivme kaybı bekliyoruz. Maliyet kaynaklı gelişmeler de üreticinin üretim yapma yeteneğini ciddi anlamda azaltmaya devam ediyor. Bu gelişmeler sonraki çeyreklerde büyüme dinamiklerini olumsuz yönde etkileyebilecektir." ifadelerini kullandı.
– Borç azaltıcı destek talebi
Son dönemde uygulamaya konulan teşvik ve desteklere dikkati çeken Özdebir, "Sanayiciler olarak isteğimiz borcu artıran değil, borcu azaltıcı desteklerin devreye girmesidir. Bugüne kadar firmalar krediyle ayakta kalmaya çalıştı. Bu süreçte düşük faizli kredi ve vergisel teşviklerin devreye girmesi, biz sanayicilerin üretime devam edebilmesi ve büyümenin sürülebilmesi açısından en önemli şarttır." değerlendirmesinde bulundu.
Özdebir, salgın sürecinde dünyada ülkelerin firmalara ve tüketicilere sağladığı desteklerin "çizgi üstü" ve "çizgi altı" desteklerden oluştuğuna dikkati çekerek, çoğu gelişmiş ülkede, OECD ülkelerinde ve yükselen ekonomilerde çizgi üstü desteklerin önemli payının olduğunu anlattı.
Türkiye’de uygulanan temel destek araçlarının krediler ve kredi garantileri olduğuna işaret eden Özdebir, firmaların çizgi üstü desteklere ihtiyacının olduğunu dile getirdi. Özdebir, "Krediler ve kredi garantileri, tek başına uygulandığında yetersiz olup ancak doğrudan nakit destekleri ve güçlü vergisel desteklerle birlikte uygulandığında sanayi sektörü sürdürülebilir bir finansman yapısına kavuşabilecektir." dedi.
Vergilerle ilgili de değerlendirmede bulunan Özdebir, kurumlar vergisindeki artışın reel sektör firmalarının finansman zorluklarını artıracağını söyledi.
Özdebir, reel sektörün, krediler yoluyla borçlarında artış yaşandığına dikkati çekerek, şöyle konuştu:
"Dolayısıyla borçları ve kaldıracı azaltan ve firmalara yeniden sermayelendirme imkanı sağlayan desteklerin uygulanması gerekmektedir. Doğrudan mali destekler ile sermaye enjeksiyonları, firmaların öz sermayesini artırmaktadır. Faizsiz kredi desteği ve güçlü vergisel destekler birlikte sağlandığında sorunları çözmek mümkün olabilecektir."
Özdebir, ikame para, tamamlayıcı para ya da sektörel para olarak adlandırdıkları önerinin, piyasaların rahatlamasını sağlayacağını, hazinenin likit dengesini olumlu yönde etkileyeceğini ve piyasaya da çarpan etkisiyle önemli katkılar sağlayacağını söyledi.
"Sanayi sektörüne verilecek destek, orta ve uzun vadede verimlilik artışına bağlı olarak potansiyel GSYH büyüme hızını artıracak, ekonomide genel verimlilik ve istihdam artışını destekleyecektir." diyen Özdebir, desteklerin, verimlilik odaklı, büyümeye katkıda bulunma potansiyeline sahip firmaları hedeflemesinin önemli bir kriter olduğunu anlattı.
Bu desteklerin orta ve uzun vadede vergi tabanının genişlemesine ve vergi gelirlerinin artmasına da imkan sağlayacağını vurgulayan Özdebir, şunları kaydetti:
"Uygun üretim yapısı hiç şüphesiz ithalata bağımlılığı giderek azalan, yüksek katma değer üreten ve istihdam odaklı bir üretim yapısıdır. Sanayileşme, ihracat, verimlilik ve büyüme yanında başta istihdam artışları yoluyla olmak üzere yoksulluğun hafifletilmesi, gelir dağılımının iyileştirilmesi ve gelişmiş ülke saflarına katılabilmenin önkoşulu olması açısından da en temel toplumsal hedefler arasında yer alması ve hatta bunların ana eksenini oluşturması gereken bir amaç olmalıdır."
