BELGRAD (AA) – KRİSTİNA MASLAREVİC/KAYHAN GÜL – Sırbistan’da seçmenlerin yüzde elliye yakını, erken genel seçimde “Batı yanlısı” olarak da nitelendirilen Sırp İlerleme Partisi’ni (SNS) yeniden iktidar yaparak, bir nevi “Sırbistan’ın AB üyelik sürecine destek” mesajı verdi.
Erken genel seçim öncesinde, Sırbistan’ın Batı ile Doğu, yani AB ile Rusya arasında seçim yapacağı yorumları yapılırken, 2014’deki seçimin de galibi olan SNS, bu seçimin de favorisi olarak gösteriliyordu.
Parti programında SNS’nin “Sırbistan’ın AB üyeliği için çalışacağı” açıkça belirtilirken, öte yandan Rusya, ABD, Çin, Japonya ve gelişmekte olan diğer önemli ülkelerle de yakın işbirliğini destekledikleri ifade ediliyor.
Partinin programında da görüldüğü üzere, önceliği AB üyeliği olan SNS, iktidara geldiği 2014 yılından bu yana, bu konuda önemli çalışmalar yaptı. AB’nin arabuluculuğunda Kosova ile yürütülen diyalog sürecine devam eden SNS önderliğindeki hükümet, aynı zamanda Sırbistan’ın katılım müzakerelerine başlamasında ve ilk fasılların açılmasında da başarı elde etti.
Erken genel seçim kararı öncesinde kabinede revizyon yapmak ve hükümetin AB üyelik süreci kapsamındaki politikaları için “güven tazelemek” isteyen SNS Genel Başkanı ve Başbakan Aleksandar Vucic, elde ettiği bu sonuçla halkın da AB üyelik sürecini desteklediğini bir kez daha görmüş oldu.
Halktan “tam destek” alan ve mecliste çoğunluğu ele geçirerek tek başına hükümet kurma hakkı elde eden Vucic, seçim gecesi yaptığı zafer konuşmasında “sonuçların demokrasiye, reform sürecine ve AB üyeliğine güçlü bir destek olduğunu” belirterek, “bu sonuçlarla, Sırbistan’ın Avrupa yoluna adanmışlığını tüm dünyaya ve kendilerine gösterdiklerini” ifade etmişti.
– Eski müftü, yeni vekil: Zukorlic
Seçimin en dikkat çekici adaylarından biri olan eski Sancak Müftüsü Muamer Zukorlic de, özellikle Novi Pazar şehrindeki başarılı sonucun ardından, milletvekili olarak Sırbistan Meclisi’ne girmeye hak kazandı.
Milletvekili adaylığı için müftülük görevinden istifa eden ve seçilmesinin ardından sonuçtan memnuniyet duyduğunu açıklayan Zukorlic’in, Vucic hakkında daha önce yaptığı açıklamalar göz önüne alındığında, önümüzdeki günlerde meclis oturumlarında ilginç diyaloglara şahit olunabilir.
Siyaset arenasında SNS lideri Vucic’in “hocası” olarak da nitelendirilebilecek Vojislav Seselj de önümüzdeki 4 yıl boyunca mecliste olacak. Bosna Hersek ve Hırvatistan’da Sırp olmayan sivil halklara karşı işlenen savaş suçları nedeniyle Lahey’deki mahkemede yargılanan ve Mart ayında görülen karar duruşmasında hakkında beraat kararı verilen Seselj’in liderliğini yaptığı aşırı milliyetçi Sırp Radikal Partisi (SRS) de barajı geçerek meclise girdi.
Gençlikl yıllarında etkin olduğu SRS’den ayrılarak, siyaset sahnesinde kendisine yeni bir yol çizen Vucic, bu hareketi nedeniyle Seselj tarafından “hain” olarak nitelendirilmişti. Sırbistan’ın AB ve NATO üyelik süreçlerinde katı bir şekilde karşı çıkan Seselj, Rus yanlısı bir politika izlerken, her fırsatta AB yanlısı SNS ve hükümeti, sert bir dille eleştiriyordu. Bu nedenle, Seselj ile “eski öğrencisi” Vucic’in meclis oturumlarındaki “laf dalaşı” da kaçınılmaz olacak.
– Vucic güven tazeledi
Sırp siyaset bilimci Slavisa Orlovic, AA’ya yaptığı değerlendirmede, Sırbistan’daki seçmenin bu seçimde “sağa doğru kaydığını” belirterek, Vucic’in “güven tazelemek” için yaptığı bu seçimde, istediği desteği bulduğunu kaydetti.
Aşırı milliyetçi bazı partilerin de meclise girmesinin kendisi için şaşırtıcı olduğunu söyleyen Orlovic, özellikle Mart ayında Lahey’deki uluslararası mahkemece hakkında beraat kararı verilen Sırp savaş suçu zanlısı Vojislav Seselj’in liderliğini yaptığı Sırp Radikal Partisi’nin (SRS) meclise girmesinin dikkat çekici olduğunu ifade etti.
Orlovic, seçimden önceki koalisyon hükümetinin ortakları olan SNS ve Sırbistan Sosyalist Partisi’nin oyların çoğunu alacaklarının önceden tahmin edilebileceğini aktararak, yine de AB üyeliği yanlısı SNS’nin bu kadar büyük oranda oy alacağını kimsenin tahmin etmediğini ifade etti.
Seçmenlerin Sırbistan’da AB üyelik sürecinin baskın olduğunu gösterdiğini vurgulayan Orlovic, resmi olmayan sonuçlara göre meclise girecek yedi partiden dördünün AB üyeliğini destekleyen, üçünün ise AB üyeliğine karşıt partiler olduğunu kaydetti.
Orlovic, önümüzdeki günlerde yeniden hükümeti kurmakla görevlendirilmesi beklenen Vucic’in son derece planlı hareket ettiğine dikkati çekerek, Vucic’in kanunlarda öngörülen üç aylık hükümet kurma sürecini iyi değerlendireceğini ifade etti.
