ANKARA (AA) – YEŞİM SERT KARAASLAN – Oral Lazer Uygulamaları Derneği Başkanı Dr. Nükhet Berk, ortodontik bozuklukların erken yaşlarda saptanması halinde tedavisinin daha kolay olacağını belirterek, “Çocuğun, 7 yaşındaki kontrolünde her şeyin normal çıkması durumunda, 9-10 yaşlarında tekrar muayene edilmeli.” dedi.
Amerikan Ortodonti Derneği üyesi (AAO) üyesi de olan Dr. Berk, AA muhabirine yaptığı açıklamada, diş sağlığının korunmasında çocukluk döneminin önemli olduğunu ifade ederek, süt dişlerinin çıkmasıyla birlikte ağız hijyenine özen gösterilmesi, diş yapısının kontrol edilmesi gerektiğini söyledi.
Dişlerin çene içindeki yerleşiminin sağlık, estetik ve konuşma üzerinde etkili olduğunun altını çizen Berk, çocukların mutlaka 3 yaşından itibaren bir diş hekimine, 7 yaşından sonra da yüz, çene ve dişlerin gelişimini takip eden ortodonti uzmanına muayene ettirilmesi gerektiğini vurguladı.
Berk, süt dişlerinin ve diş yapısının gelecekte çıkacak kalıcı dişlerin durumunun habercisi olduğuna dikkate çekerek, bu dönemdeki çürük dişlerin tedavisinin kesinlikle atlanılmaması ve diş yapısının çürüklere karşı kuvvetlendirilmesi gerektiğini ifade etti.
– Çocuklara 7 yaşında itibaren ortodontik muayene
Çocukların güzel bir gülümsemeye sahip olabilmesi, konuşurken sesin ağızdan doğru çıkabilmesi için çene yapısının da düzgün olması gerektiğini anlatan Berk, şu değerlendirmede bulundu:
“Uygun olan çene yapısında, dişler de düzgün dizilmiş olmalı. Diş ve çene yapısının nasıl olacağı da yaklaşık 7 yaşında kendini gösterir. Bu nedenle özellikle 7 yaşında diş gelişiminin normal olup olmadığı, bir ortodontik problemin bulunup bulunmadığı veya bir problemin oluşup oluşmayacağı ortodontist tarafından belirlenmeli.”
Berk, halk arasında yaygın olan, süt dişleri düştükten ve tüm kalıcı dişler çıktıktan sonra ortodonti uzmanına götürülmesi gerektiği yönündeki bilginin yanlış olduğunu vurgulayarak, şöyle dedi:
“Pek çok ortodontik bozukluk erken yaşlarda saptanırsa tedavi daha kolay olur. Çocuğun 7 yaşındaki kontrolünde her şeyin normal çıkması durumunda, 9-10 yaşlarında tekrar muayene edilmeli. Çünkü, 7 yaşındaki kontrolde aşırı uzamış bir süt dişinin ucunun törpülenmesi bile ilerde gelişebilecek çok şiddetli bir ortodontik bozukluğu engeller. Eğer 7 yaşındaki bir çocukta, süt dişi düşmeden arkasından kalıcı dişinin geldiği, sürekli emzik veya parmak emen bir çocuğa ‘ağzını kapat’ denildiğinde ön dişlerin kapanmadığı ve arada boşluk kaldığı tespit edilebilir.
Aynı şekilde çocuğun ağzını kapattığında alt çenesinin sağa veya sola kaydığı, üst dişlerinin alt dişlerin çok önünde veya tersine alt dişlerin üst dişlerin önünde konumlandığı belirlenebilir. Yine, çocuğun burnundan değil, ağzından nefes aldığı, bazı süt dişlerindeki çürüklerin tedavi edilmediği veya erken süt dişi çekimi yapılıp, yerlerinin yer tutucu ile korunamadığı görülebilir. Bunun yanı sıra yeni gelen veya süt dişlerinin aşırı derecede aralıklı veya çok sıkışık ve bazı dişlerin dönük olduğu durumlarda ortodontist tedaviye erken başlanmalı. Bunların hepsi, tedavi edilmediğinde estetik sorundan, konuşma bozukluğuna kadar çok sayıda sıkıntıya yol açabilir.”
Dişlerin ayrık olması durumunda ses patladığı için konuşma sırasında kelimelerin anlaşılamadığını aktaran Berk, dişlerin üst üste binmesi, önde ya da geride bulunmasında ise dudakların duruşunun uygun olmaması nedeniyle sözcüklerin uygun diksiyonda kullanılamadığını ve dişler yeterince temizlenemediğinden erken çürüklere yol açabildiğini bildirdi.
– “Çocuğun burnundan nefes alması sağlanıyor”
Berk, tedavinin ilk aşamasında ortodontik bozukluğu geliştiren faktörlerin ortadan kaldırıldığını anlatarak, süt dişlerinin kalıcı dişlerin çıkmasına izin vermeyecek durumda olması halinde öncelikle yeni çıkacak dişlere yer açıldığını söyledi.
Bu gibi durumlarda kalıcı dişlerin çıkacak yer bulamadığından süt dişlerinin üzerinden kendine yer bulmaya çalıştığını ifade eden Berk, dişlerin “vampir dişi” gibi göründüğü ve gelişimini tamamlayamadığı bilgisini verdi.
Berk, parmak emme gibi alışkanlıkları ortadan kaldırmak için çocuğun ağzına bazı sabit aygıtlar takıldığını, çok sık rastlanan üst çene darlığı durumunda da hızlı genişletme aygıtlarıyla ideal genişliğine ulaşıldığını belirtti. Berk, “Çocuğun burnundan nefes alması sağlanır, iki çenenin ilişkisini düzelten fonksiyonel apareylerle çenelerin ideal kapanışı sağlanır. Çok ileride konumlanmış üst ön dişleri olan bir çocuk, şiddetli düşmede tüm ön dişlerini kırabilir. Tüm bu gelişimsel faktörler düzeltildikten sonra kalıcı dişlerin tamamlanması beklenir ve gerekli görülürse ikici aşamayı oluşturan sabitlemeye geçilir.” diye konuştu.
Berk, tedaviye geç kalınması halinde, dişlerin doğru gelişemediği ve kendine çene içinde yer bulamadığı için ağrıya yol açabildiğine, sorunun daha da ilerleyerek cerrahinin söz konusu olabildiğine dikkati çekti.
