BOGOTA (AA) – SİNAN DOĞAN – Kolombiyalı uzmanlar, Güney Amerika'nın en büyük üçüncü, Latin Amerika'nın ise en büyük dördüncü ekonomik gücüne sahip Kolombiya'nın, ABD ile uzun yıllardır devam eden stratejik iş birliğinin ABD'nin yeni başkanı Joe Biden döneminde de süreceği değerlendirmesinde bulundu.
ABD ile ekonomik, siyasi ve kültürel anlamda yakın ilişkilere sahip Kolombiya, 15 Mayıs 2012'de ABD ile imzaladığı serbest ticaret anlaşmasının devreye girmesinin ardından bu ülkeyle olan münasebetlerini her alanda geliştirdi.
Kolombiya, 48 milyonu aşan nüfusu ve gelişmekte olan ekonomisiyle Güney Amerika'nın en önemli ülkelerinden biri olarak kabul edilirken, Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütüne (OECD) üye olmayan ekonomilerin de en büyüklerinden biri olarak görülüyor.
AA muhabiri, ABD başkanlık seçimlerinin Kolombiya-ABD ilişkilerine muhtemel yansımalarını uzmanlara sordu.
Pontificia Bolivariana Üniversitesi Politik Çalışmalar Koordinatörü Dr. Freddy Orlando Santamaria Velasco, Kolombiya için ABD'de başkan hangi partiden olursa olsun ilişkilerin seyrinin ne yönde ilerleyeceğinin çok önemli olduğunu söyledi.
Santamaria, Kolombiya'yı son yıllarda yöneten hükümetlerin iki ülke arasındaki stratejik ittifakları daha da güçlendirdiğine dikkati çekerek "İlişkiler akışkan devam ediyor, iki ulus arasındaki siyasal pragmatizm çok güçlü. Kolombiya ile ABD'nin ilişkileri ideolojik farklılıkların ötesinde." ifadesini kullandı.
ABD'nin, güney yarımkürede Kolombiya gibi önemli bir stratejik ortağın değerini bilmeye devam etmesi gerektiğinin altını çizen Santamaria, Kolombiya'nın bireysel özgürlükleri ve insan haklarını garanti eden kamu politikalarına öncelik vermesi gerektiğine vurgu yaptı.
Santamaria, "Kolombiya Devlet Başkanı Ivan Duque, demokratik politikalar üzerinde durmalı. Kendi partisi içerisindeki daraltılmış görüşlere tutsak olmamalı, ABD ile ilişkilerinde daha geniş bir perspektif çizmeli." diye konuştu.
Demokrat partili Biden'ın liberal, sol ve sağın ötesinde bir başkan olduğunu dile getiren Santamaria, Biden'ın iki konuyu merkezine aldığını, bunların özgürlüklerin genişletilmesi ve sosyal adalet olduğuna işaret etti.
Santamaria, "Biden'ın gündeminde öncelikli şartlardan biri de ülkede Kolombiya Devrimci Silahlı Güçleri (FARC) ile yapılan barış anlaşmasının uygulanmasının takibi olacak. Biden, (eski Devlet Başkanı Juan Manuel) Santos hükümetinin FARC ile müzakere sürecini çok iyi biliyor, dolayısıyla mevcut Kolombiya hükümetinin barış anlaşmasını bozma olasılığı kolay olmayacak." değerlendirmesini yaptı.
Santamaria, Kolombiya'nın ekonomik kaynaklarını zenginleştirmek ve uluslararası destek bulmak için söylemlerinde değişikliğe gitmek zorunda kalabileceğini belirtti.
Biden'ın başkanlık yemini töreninde insan haklarına yaptığı vurgunun Kolombiya'yı doğrudan ilgilendirdiğini belirten Santamaria, "Örneğin Birleşmiş Milletler, hükümetten sosyal liderlerin güvenliğini garanti altına almasını istiyor. Haliyle Biden, bunu büyük ihtimalle hükümetten talep edecektir." diye konuştu.
Pontificia Bolivariana Üniversitesinde Latin Amerika konuları üzerine araştırmalar yapan Dr. Mauricio Montoya Vasquez da ABD'de demokratların döneminde iki ülke ilişkilerinin çok iyi bir ivme yakaladığını belirtti.
Montoya, Kolombiya'nın, ABD'deki eski demokrat başkanlar Bill Clinton ve Barack Obama dönemlerinde ordusunun güçlendirilmesi ve modernizasyonu için ABD'den destek aldığını söyledi.
– "Biden'ın Trump ile yer değiştirmesi sadece umutları arttırdı"
Montoya, "(Eski ABD Başkanı Donald) Trump, Latin Amerika ülkeleri için korku ve hoşnutsuzluğa sebep oldu ancak Biden'ın seçilmesi Kolombiyalılara umut olacağı anlamına gelmez. Biden'ın, Trump ile yer değiştirmesi sadece umutları arttırdı. Latin Amerikalıların sınır dışı edildiği dönemde Biden'ın başkan yardımcısı olduğunu unutmamak gerekir." şeklinde konuştu.
İki ülke ilişkilerinin seyrinin Biden yönetiminin yaklaşımıyla doğrudan ilintili olduğunu vurgulayan Montoya, Kolombiya'nın, siyasi ve ekonomik anlamda ABD'nin desteğini kaybetmemek için ciddi çaba harcayacağını bildirdi.
Montoya, Kolombiya'nın uyuşturucu kaçakçılığına karşı savaşında ABD ile iş birliğine devam edeceğini ve önceki Devlet Başkanı Juan Manuel Santos döneminde FARC ile başlayan barış anlaşmasının uygulanma sürecini de yakından takip edeceğini vurguladı.
Ülkedeki mevcut hükümetin Trump ile siyasi ilişkilerinin çok iyi olduğunu dile getiren Montoya, Biden ile de aynı niyet ve amaçlarla bunun süreceğine inandığını belirtti.
– "Demokratlar, insan hakları ihlalleri nedeniyle Kolombiya'ya baskı kuracak"
Ülkede son zamanlarda devlet dışı aktörlerin neden olduğu katliamlardan ötürü hükümetin başının ağrıyacağına dikkati çeken Montoya, "Kongrede çoğunluğu elde eden demokratlar, insan hakları ihlalleri nedeniyle Kolombiya'ya baskı kuracak." yorumunu yaptı.
Montoya, Kolombiya'da işlenen cinayetlerin soruşturulması için ABD'li demokratların, Kolombiya Kongresine defalarca mektup gönderdiğini anımsatarak, hükümetin ABD'den ekonomik destek almaya devam etmesi için güvenlik sorununu çözmesi gerektiğini dile getirdi.
Biden'ın, ülkesi için belirsiz bir umut olduğunu düşünen Montoya, sözlerine şöyle devam etti:
"Her zaman spekülasyon yapmak iyi bir şey değil. İşlerin nasıl yürüyeceğini gösterecek, elimizde sihirli bir değnek yok ancak prensipte çok da bir şeyin değişeceğini zannetmiyorum. Kolombiya'da gelecek dönem yapılacak seçimlerde, Biden'ın yaklaşımı ve etkisinin olacağının altını çizmek istiyorum. Kurumsal baskıları tetikleyebilir. Ülkede seçilecek kişi ile elbette politik anlamda ters düşmek istemeyecektir."
