GAZZE (AA) – NUR EBU IYŞE – Birleşmiş Milletler Filistinli Mültecilere Yardım Ajansı (UNRWA), kuruluşunun 69'uncu yılında büyük bir mali krizle mücadele ediyor.
Topraklarından göç etmek zorunda kalan Filistinlilere geçici yardım sunmak amacıyla BM Genel Kurulu'nun 302 sayılı kararı gereği 8 Aralık 1949'da kurulan UNRWA, saha çalışmalarına 1950 yılının mayıs ayında başladı.
Avusturya'nın başkenti Viyana ve Ürdün'ün başkenti Amman'da olmak üzere 2 ana merkezi var. Yardım yaptığı bölgelerde şubeleri bulunan kurumun, Filistin meselesine adil bir çözüm bulunana kadar her 3 yılda bir görev süresi yeniliyor.
Halihazırda UNRWA'da Ürdün, Suriye, Lübnan, Batı Şeria ve Gazze'de yaşayan 5,9 milyon mültecinin kaydı bulunuyor. Filistin Merkezi İstatistik Bürosu ise bu rakamın, Filistinli mülteci sayısının en asgari düzeyini temsil ettiğini belirtiyor. Büroya göre Batı Şeria'daki Filistinli mültecilerin sadece yüzde 17'si, Gazze'dekilerin ise yüzde 24,'ü UNRWA kayıtlarında yer alıyor.
Arap ülkelerinde bu durum, Ürdün'deki mültecilerin yüzde 39'unun, Lübnan'dakilerin yüzde 9,1'inin, Suriye'dekilerin yüzde 10,5'inin ajans kayıtlarına geçirildiği yönünde.
Batı Şeria ve Gazze'deki Filistinli mülteci sayısı ise toplam nüfusun yüzde 43'ünü oluşturuyor.
- UNRWA'nın hizmetleri
Lübnan'da 12, Ürdün'de 10, Suriye'de 9, Batı Şeria'da 19, Gazze'de 8 olmak üzere UNRWA'ya bağlı 58 mülteci kampı bulunuyor. Toplam kayıtlı mültecilerin üçte biri bu kamplarda yaşıyor.
Gıda, eğitim, sağlık ve sosyal hizmetler alanında Filistinli mültecilere yardımlarda bulunan ajans, hizmet verdiği 5 bölgede okullar, sağlık birimleri ve meslek edindirme kursları gibi 900 kurumu faaliyete geçirdi.
Genel bütçesinin yarıdan fazlasını eğitim faaliyetlerine tahsis eden ajans, Orta Doğu'da 700'den fazla okul açtı. Okulların yanı sıra çeşitli alanlarda hizmete soktuğu meslek edindirme kurslarıyla işsizliğe çare bulmaya çalıştı.
Uygulamaya koyduğu sağlık programıyla ise insanların bu konudaki ihtiyaçlarını gidermeyi ve iyi bir yaşam için uygun ortam sağlamayı hedefliyor.
- “ABD UNRWA'nın çalışmalarını durdurma noktasında başarılı olamayacak “
Kurulduğu tarihten bu yana Filistinli mülteciler için önemli bir kaynak oluşturan UNRWA, ABD'nin, sağladığı desteğin büyük bölümünü 2018 başında askıya alması, ardından 31 Ağustos'ta yardımları tamamen durdurma kararıyla mali bir krizle yüz yüze geldi.
Ajans üzerinde büyük bir baskı oluşturan ve kurumun hizmetlerini kötü yönde etkileyen söz konusu karar, Filistin içinde ve dışındaki 5,9 milyon mülteciyi de zor durumda bıraktı.
UNRWA'nın 69'uncu yılında içinde bulunduğu duruma ilişkin AA muhabirine değerlendirmelerde bulunan Filistinli siyasi analist Vedi Ebu Nassar, ABD'nin, aldığı son kararlarla UNRWA'yı olumsuz etkilese de kurumun çalışmalarını baltalama konusunda başarılı olamayacağını belirtti.
“ABD'nin UNRWA konusunda benimsediği son politika, kurumun hizmetlerini azaltabilir ancak Washington yönetimi UNRWA'nın çalışmalarını baltalama ya da durdurma noktasında başarılı olamayacak. ” ifadesini kullanan Ebu Nassar, ajansın Filistinlilere yardım konusunda oynadığı rolün önemi konusunda uluslararası toplumun hemfikir olduğuna ve bu tutumunu sürdürdüğüne dikkati çekti.
UNRWA'nın hizmet verdiği bölgelerin birinden çekilmesini uzak bir ihtimal olarak değerlendiren Ebu Nassar, ancak kurumun yeni yılda genel olarak çalışmalarında azalma yaşanacağını dile getirdi.
- “Mülteciyi yeniden tanımlama girişimi, insan haklarına aykırı ”
Ebu Nassar, ABD'nin “mülteci ” kelimesini yeniden tanımlama girişimlerine ilişkin ise “insan haklarına aykırı ” yorumu yaparak, söz konusu durumun, Filistinlilerden çok “ABD'nin güvenilirliğine ” zarar vereceğini söyledi.
ABD'deki dış politika dergilerinden Foreign Policy'de 4 Ağustos 2018'de yayımlanan bir yazıda Washington yönetimi ve Kongre üyelerinin, UNRWA'nın çalışmalarını durdurmak için milyonlarca Filistinlinin “mülteci ” statüsünü kaldırmaya çalıştıkları aktarılmıştı. Yazıda konuyla ilgili en az iki yasa tasarısının Kongreye sunulma çalışmalarının yapıldığı kaydedilmişti.
