TÜRKPA 8. Genel Kurulu

İZMİR (AA) – Kazakistan Meclis Başkanı Nurlan Nigmatulin, “Türk birliğinin yeni bir vizyona kavuşması için iş birliği ve istikrarımız önemli. ” dedi.

TBMM tarafından düzenlenen ve Anadolu Ajansının “Ev Sahibi Fotoğraf Sağlayıcı / Host Photographer ” olarak yer aldığı Türk Dili Konuşan Ülkeler Parlamenter Asamblesi (TÜRKPA) 8. Genel Kurulu'nda konuşan Nigmatulin, TÜRKPA kapsamında sağlık, eğitim gibi alanlarda birçok çalışma başlatıldığını, bu çerçevedeki ekonomik iş birliğinin de önem taşıdığını belirtti.

Birlikte çalışmanın önemli olduğunu vurgulayan Nigmatulin, “TÜRKPA kendini ispatladı ve katılımcı sayısının da artmasını arzu ediyoruz. Türk birliğinin yeni bir vizyona kavuşması için iş birliği ve istikrarımız önemli. ” diye konuştu.

Azerbaycan Milli Meclisi Başkanı Oktay Asadov ise meclisler arasındaki ilişkilerin ülkeler arasındaki tüm ilişkileri güçlendirdiğini dile getirdi.

TÜRKPA'nın ülkelerin gelişmesinde önemli rol oynadığına işaret eden Asadov, iş birliğinin halkların sorunlarının çözüm arayışlarını desteklediğini vurguladı.

Parlamenter diplomasiyi çok önemsediklerini ifade eden Asadov, şöyle konuştu:

“Ermeni silahlı kuvvetleri 25 yıldan uzun süredir Azerbaycan topraklarını işgal etmiş durumda. 1993 yılında BM Güvenlik Konseyi Ermeni silahlı kuvvetlerinin Azerbaycan topraklarından geri çekilmesini istedi. Uluslararası örgütler de benzer kararları kabul etti. Türkiye, Azerbaycan'ın toprak bütünlüğü konusunda desteğini her zaman ifade etmiştir. Dağlık Karabağ sorunu çözümü konusunda Azerbaycan'ın yanında olan kardeş Türkiye Cumhuriyeti'ne teşekkür ederim. ”

– “Halklarımızın tarih açısından sıkı bağları var “

Kırgızistan Meclis Başkanı Dastanbek Cumabekov da Türk dili konuşan ülkeler arasındaki iş birliği için programlar geliştirilmesi gerektiğine dikkati çekti.

İş birliğinin yeni seviyeye çıkması için TÜRKPA'nın olmazsa olmaz bir platform olduğunu anlatan Cumabekov, “Bunu geliştirmemiz lazım. Halklarımızın tarih açısından sıkı bağları var. İş birliğini güçlendirmek için Türkçe konuşan ülkelerin parlamentolar arasındaki diyalog sağlanmalı. Globalleşme sürecinde yaşanan sorunları çözmek için birlikte hareket edilmesi gerekiyor. Birleşmiş Milletlerin 2030 yılına yönelik daimi gelişme amaçlarına yönelik kendi katkılarımızı yapabiliriz. Önümüzdeki görevlere, amaçlara ulaşmak için TÜRKPA'nın yeni stratejiler yapması lazım. TÜRKPA genç teşkilat onun için elementlerin gelişmesi gerekir. İş birliğimiz açısından programlar yapmamız ve bunu hukuksal platforma taşımamız lazım. ” değerlendirmesinde bulundu.

Dil, tarih ve kültür birliğinin önem taşıdığına işaret eden Cumabekov, kanun yapıcı organların da bu birliği desteklenmesi gerektiğini vurguladı.

Dastanbek Cumabekov, TÜRKPA'nın dönem başkanlığını yürütecek Türkiye'ye başarılar diledi.

– “Geçmişte pek çok örnekte Turan fikri desteklenmiştir ”

Macaristan Meclis Başkanı Laszlo Köver ise TÜRKPA'ya 2018 yılında katıldıklarını anımsattı.

Macar halkının geleneklerine saygılı ve bağlı olduğunu aktaran Köver, şunları kaydetti:

“Bizim karşılıklı saygı temeline dayanan ilişkilerimiz var. Yakınlığımız ve akrabalığımız Türkçe konuşan ülkelerle bizim için çok önemlidir. Hepimizin çok benzer bir dil yapısı var, ortak bir tarihsel geçmişimiz ve kültürel geleneklerimiz var. Türk ulusunun başlangıç aşamasında Macaristan'ın etkisini biliyoruz. Avusturya İmparatorluğuna karşı çıkmıştır. Macaristan'da sivil toplum kendini örgütlemiş ve 1877 Rus-Türk Savaşı'nda da Türkleri desteklemiştir. Geçmişte pek çok örnekte Turan fikri desteklenmiştir. Umuyorum ki bu iş birliğimizin dostane havasını ve uluslarımızın birliğini devam ettiririz. Kültürel, geleneksel ortak yönlerimiz üzerine kurduğumuz bu güzel ilişkilerimiz ortaklığımız devam eder ve amaçlarımıza ulaşırız. ”

Özbekistan Temsilciler Meclisi Başkan Yardımcısı Hatancan Ketmanov da TÜRKPA'nın 10. yılını kutladı, iş birliğinin önemine değindi.

Parlamentolar arasındaki olumlu ilişkilerin devam ettiğini belirten Ketmanov, komşu, kardeş memleketlerle izlenen politikaların halklarda olumlu yönde kabul gördüğünü söyledi.

KKTC Cumhuriyet Meclisi Başkanı Teberrüken Uluçay, TÜRKPA'nın kuruluş felsefesine en az üye ülkeler kadar bağlı olduklarını ifade etti.

TÜRKPA'nın parlamentolar arasındaki iş birliğinin koordinasyonu, güç birliğinin gelişmesine, demokrasinin kökleşmesine önemli katkı sağladığını vurgulayan Uluçay, KKTC olarak her türlü katkıya hazır olduklarının altını çizdi.

2004 yılında hazırlanan kapsamlı bir çözüm planının BM tarafından adanın iki tarafında eş zamanlı olarak referanduma sunulduğunu anımsatan Uluçay, “Kıbrıs Türk halkı planı kabul etti ancak Rum halkı reddetti. Sorunun devamı ve çözümsüz hale gelmesinin sorumlusu Rum tarafı olmasına rağmen Kıbrıs Türk halkı cezalandırıldı. Sonuç odaklı, takvimlendirilmiş, kısa, yoğun bir müzakere süreci Kıbrıs sorununu çözüme kavuşturabilir. Yeter ki Rum kesimi uzlaşmaz politikalarını terk etsin. Ada AB üyesi ancak Kuzey Kıbrıs'ta AB müktesebatı uygulanmıyor. Aslında adanın bütünü AB toprağı olarak kabul edilmiştir. Federal çözümle oluşacak olan yeni ortaklığın siyasi eşit unsuru olan Kıbrıs Türk halkını temsilen Türkçe'nin AB'nin resmi dili olması alınacak bir kararla hayata geçecektir. ” ifadelerini kullandı.

Programda daha sonra genel kurula katılan uluslararası teşkilatların temsilcileri de birer konuşma yaptı.

ALATURKA AİLESİ ÜYELERİ NE DİYOR?