TAHRAN (AA) – MUHAMMET KURŞUN – İranlı milletvekilleri, Türkiye ve Irak gibi ülkelerin tüm zor süreçlerde yanlarında durduğunu ve bu gelişmelerin ardından edindikleri tecrübelerin “komşu ülkelere daha fazla dayanmalarını gerekli kıldığını ” belirtti.
İran takvimine göre 1398 yılına (21 Mart yeni yıl başlangıcı) giren ülkede, değişik fraksiyonlardan siyasetçiler Tahran yönetiminin geçen yıl izlediği politikaları ve yeni yıla dair beklentilerini AA muhabirine değerlendirdi.
- “Türkiye ve Irak gibi komşu ülkeler tüm zor süreçlerde yanımızda durdu ”
İran Meclisi Çevre Koruma Grup Başkanı Muhammed Rıza Tabeş, ülkeyi “ağır ve çetin ” bir yılın beklediğini belirterek bölgesel ilişki düzeyinin artırılması ve AB ülkeleriyle daha fazla irtibat kurulması gerektiğini söyledi.
Komşu ülkelerle ilişkilerin geliştirilmesine değinen Tabeş, şunları kaydetti:
“Türkiye ve Irak gibi komşu ülkeler tüm zor süreçlerde yanımızda durdu. Bu sayede tarihin en ağır ve yıkıcı yaptırımlarını geride bırakmayı başardık. Eğer İran'ın coğrafi ve jeopolitik konumundan yararlanmayı başarabilirsek sadece transit taşımacılıktan 100 milyar dolar kazanabiliriz. Ancak bu bölgesel ilişkilerimizi geliştirmeye ve yıpranmış yapılarımızı düzeltmemize bağlıdır. ”
Ülkede ayrıca yapısal reformlara ihtiyaç olduğunu, yıpranmış ve artık işlemez durumdaki yapının yeniden gözden geçirilmesi gerektiğini dile getiren Tabeş, “Ülkemizdeki insan gücünden bölgesel ilişkilerimizi geliştirerek ve yapısal reformlarımızı gerçekleştirerek istifade etmeliyiz. ” görüşlerini paylaştı.
- “Komşularımıza daha fazla dayanmamız gerekiyor “
İran Meclisi Kültür Komisyonu Başkanı Ahmed Mazıni de özellikle yakın komşularla dini inanç ve medeniyet algısı açısından ortak değerlere sahip olduklarını ifade ederek, “Eğer İran bölge ülkeleriyle uyumlu bir politika takip edebilirse yeni yılda başarılı bir netice alabileceğimize inanıyorum. Geçen yıllardan edindiğimiz tecrübeler bize komşularımıza daha fazla dayanmamızı gerekli kılıyor. Bunların başında da Türkiye, Irak, Rusya, Pakistan, Hindistan ve Afganistan gibi ülkeler geliyor. ” değerlendirmesinde bulundu.
İran'ın 2013'ten sonra ABD ile müzakere yolunu denediğini ancak Washington yönetiminin masayı devirdiğini belirten Mazıni, Donald Trump yönetimindeki ABD'nin tekrar Tahran'da hakim olmak istediğini ve ülkeyi darbe ile yönetmeyi arzu ettiğini savundu.
Mazıni, hükümetlerin geçen yıllarda kültürel konulara yeteri kadar ilgi göstermediği eleştirisinde bulunarak, “Ruhani'den kültürel konularda beklentimiz daha fazlaydı. Uluslararası ya da ekonomik problemler kültürel konulara ilgisizliğin gerekçesi olamaz. ” ifadelerini kullandı.
- “İran'ın komşu ülkeleriyle çok iyi ilişkiler geliştirdiğine şahit oluyoruz “
Ulusal Güvenlik ve Dış Politika Komisyonu Üyesi Cevad Kerimi Kuddusi de geçen yıl siyasi ve ekonomik açıdan bazı problemler yaşandığını ancak yine de İran'ın komşu ülkelerle ilişkilerini geliştirerek gelişimini sürdürdüğüne dikkati çekti.
“Bugün İran'ın komşu ülkeleriyle çok iyi ilişkiler geliştirdiğine şahit oluyoruz. ” diyen Kuddusi, “İran, Pakistan, Türkiye ve Çin gibi kadim bölge ülkeleriyle ilişkilerini geliştirdi ve ilerleme yolunda. ” diye konuştu.
Kuddusi, geçen yıl ülkedeki belirsizlik ortamının ABD, İsrail, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) gibi “İran'ın kadim düşmanlarının kurduğu komplolardan kaynaklı ” olduğunu ileri sürerek, “Geçen yıl, iç idareden kaynaklı bazı eksikliklerimiz vardı. Eğer gelecek yıl, yönetimsel problemler de aşılırsa önümüzde herhangi bir engelin olacağını zannetmiyorum. ” görüşlerini dile getirdi.
İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif ise çarşamba günü yaptığı açıklamada son zamanlarda Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani ve kendisinin Rusya, Çin, Türkiye ve Irak gibi komşu ve kadim ortaklar olarak gördükleri ülkelere ziyaretler gerçekleştirdiğine dikkati çekmişti.
Zarif, bu konuya dair şu ifadeleri kullanmıştı:
“Yönetime geldiğimiz ilk günden bu yana, özellikle de ABD'nin nükleer anlaşmadan çekilmesinden sonra bize yakın ülkelerle ilişkileri geliştirmeye dikkat ettik. Bu ülkeler sürekli olarak yanımızdaydı ve şimdi de onlar için dost tabirini kullanmak istiyorum. Bu ülkeler en çetin koşullarda bizimle iş birliği yaptı. “
