Toplumcu-gerçekçi şiirin önemli temsilcilerinden: Hasan Hüseyin Korkmazgil

İSTANBUL (AA) – FATİH TÜRKYILMAZ – Şair, yazar ve gazeteci Hasan Hüseyin Korkmazgil'ın vefatının ardından 37 yıl geçti.

Toplumcu-gerçekçi şiirin önemli temsilcilerinden olan Korkmazgil, demir yolu işçisi Şükrü Bey ile Gülşan Hanım'ın oğlu olarak Sivas'ın Gürün ilçesinde 4 Mart 1927'de doğdu.

İlkokulu memleketinde bitirdikten sonra yatılı olarak önce Niğde Ortaokulu'na, daha sonra Adana Erkek Lisesi'ne giden şair, lisenin ardından Çapa Eğitim Enstitüsü'ne kabul edildi.

Eserlerinde şiirin somut olduğunu ifade eden ve bu anlayışla şiirler kaleme aldığını vurgulayan Korkmazgil, şiir anlayışını şu sözlerle anlatmıştı:

"Yıllardır yazar, çizer, söylerim; bilineni bilinmeze, görüneni görünmeze, duyulanı duyulmaza, kısacası, somutu soyuta itme değildir şiirin işi. Tam tersi, bilinmezi bilinir, görünmezi görünür, duyulmazı duyulur, duyumsanmazı duyumsanır, algılanmazı algılanabilir yapmaktadır."

– Ankara Gazi Eğitim Enstitüsü'nden 1950'de mezun oldu

Korkmazgil, Çapa Eğitim Enstitüsü'nden Ankara Gazi Eğitim Enstitüsü'ne nakledildi ve buradan 1950'de mezun oldu. İlk olarak Kahramanmaraş'taki Afşin Ortaokulu'na Türkçe ve müzik öğretmeni olarak atanan şair, 20 Ağustos 1950'de sürgün edildiği Göksun Ortaokulu'nda da 6 ay kadar öğretmenlik yaptı.

Öğretmenlik vazifesini sürdürürken, 5 Mart 1951'de tutuklanan Hasan Hüseyin Korkmazgil, Anayasa'nın 141 ve 142. maddeleri uyarınca Elbistan Ağır Ceza Mahkemesi'nde yargılandı ve 7 ay 25 gün ağır hapis ve kamu haklarından men cezasına çarptırıldı.

Korkmazgil, 1960'a kadar yaklaşık 9 yılını Sivas ve Gürün'de geçirdi. Usta edebiyatçı, bu sürede kahvehanelerde, otellerde karakalem portreler çizerek, tabelacılık, arzuhalcilik, hayvan bakıcılığı ve toprak işçiliği yaparak geçimini sağlamaya çalıştı.

– 27 Mayıs 1960 darbesiyle Ankara'ya gitti ve orada gazetecilik yapmaya başladı

Şiirin yanı sıra mizah öyküleri ve radyo oyunları da kaleme alan usta şair, 27 Mayıs 1960 darbesiyle Ankara'ya gitti ve orada gazetecilik yapmaya başladı. Ankara yıllarında, "Akis" dergisinde çalışan Korkmazgil, bir süre de "Forum" dergisini çıkardı ve yönetti.

Uşak Lisesi edebiyat öğretmenlerinden Azime Karabulut ile 11 Haziran 1964'te dünya evine giren Korkmazgil'in bu evlilikten Temmuz adında bir çocuğu dünyaya geldi. 1970'li yıllardan sonra yoğun bir çalışma temposuna giren şair, o yıllardan sonra hayatını yazıya adadı.

Korkmazgil, 1965 ve 1973 seçimlerinde Türkiye İşçi Partisi'nden milletvekili adayı oldu. Ankara'da Yenigün gazetesinde yazarlık ve idare müdürlüğü yapan şair, Yeni Halkçı gazetesinde çalıştıktan sonra emekli oldu.

– Türk edebiyatında daha çok şiirleriyle tanındı

Şiire, 1939 Erzincan depreminde ölenler için hece ölçüsüyle ağıtlar yazarak başlayan Korkmazgil, Türk edebiyatında da daha çok şiir türündeki eserleriyle tanındı.

Halkın yaşayış tarzından, söz varlığından, geleneklerinden yararlanarak metinlerini oluşturan şair, bunun yanı sıra yakın arkadaşı Aziz Nesin gibi mizah öykücülüğü de yaptı.

Dile hakimiyetiyle ironisi yüksek edebi metinler yazan usta edebiyatçı, Anadolu'da yaşanan dramları, Anadolu insanının zor yaşama şartlarını dile getiren şiirler kaleme aldı. Korkmazgil'in şiir, çocuk romanı, siyasi mizah öyküsü ve gezi notları türünde 26 kitabı okurlarla buluştu.

Hasan Hüseyin Korkmazgil, düşmeye bağlı olarak beyin kanaması geçirip 376 gün süren yatağa bağlı ağır hastalığının sonunda 26 Şubat 1984'te hayatını kaybetti.

Eleştirmen ve yazar Asım Bezirci, Hasan Hüseyin Korkmazgil'in şiirinde toplumsal olaylarla bireysel duyarlıklar, doğa ve insan sevgisinin iç içe geçtiğini belirterek, şu ifadeleri kullanmıştı:

"Şairin derin duyarlılığı, gür sesi, geniş soluğu, renkli hayali, işlek Türkçesi ile diyalektik bir görüş ve insancıl bir bakışa yaslanan hayat ve tabiat sevgisi, barış ve özgürlük tutkusu, devrim ve bağımsızlık özlemi birbiriyle kaynaşarak etkili bir bileşim meydana getirirler. Bu lirik birleşimin düzeyi yalnızca Hasan Hüseyin için değil, son dönem toplumcu şiirimiz için de bir aşamadır."

– Aldığı ödüller ve eserleri

Korkmazgil, "Kavel" adlı ilk şiir kitabıyla 1964 Yeditepe Şiir Armağanı'nı, Kızılkuğu ile TRT'nin 1970 yılında açtığı sanat yarışmalarında Şiir Başarı Ödülü'nü, Filizkıran Fırtınası ile 1981 Ömer Faruk Toprak ve Nevzat Üstün şiir ödüllerini kazandı.

Şairin şiir türünde "Kavel", "Temmuz Bildirisi", "Kızılırmak", "Kızılkuğu", "Ağlasun Ayşafağı", "Oğlak", "Acıyı Bal Eyledik", "Kelepçemin Karasında Bir Ak Güvercin", "Koçero Vatan Şiiri", "Haziran'da Ölmek Zor", "Filizkıran Fırtınası", "Acılara Tutunmak", "Işıklarla Oynamayın", "Kandan Kına Yakılmaz" ve "Tohumlar Tuz İçinde", mizahi hikaye türünde "Öhhöö", "Made in Turkey", "Bıyıklar Konuşuyor" ve "Gülelim de Bilelim", gezi türünde ise "Bağdat Basra Yollarında" isimli kitapları bulunuyor.

ALATURKA AİLESİ ÜYELERİ NE DİYOR?