ZONGULDAK (AA) – FERDİ AKILLI – Zonguldak’ta, Türkiye Taşkömürü Kurumunda (TTK) kurtarma faaliyetlerinde görev alan maden işçisi ve mühendisler, 17 Ağustos Marmara Depremi’nde de kazma, kürek ve tokmak gibi yer altında kullandıkları basit malzemelerle Kocaeli, Sakarya ve Yalova’da enkazlardan 32 kişiyi canlı çıkartarak, depremin görünmez kahramanı oldu.
Zonguldak’tan, 17 Ağustos’ta saat 03.02’de meydana depreminin ardından hareket eden kurtarma ekipleri, ulaşımın güç olması nedeniyle afet bölgesine saat 23.00’te varabildi.
Kocaeli, Sakarya ve Yalova’daki kurtarma faaliyetlerinde görev alan bin 564 maden işçisi ve 74 mühendis, enkazdan 32 kişiyi canlı çıkarmayı başarırken, 447 kişinin de cesedine ulaştı.
Göçük ve enkazlara, yer altı kömür madenciliğinde kullanılan özel tahkimat metotlarıyla giren madenciler, kurtarma görevinde bulunan tek bir kişinin dahi burnu kanamadan depremin görünmez kahramanları oldu.
Türkiye Taşkömürü Kurumu (TTK) Üzülmez Müessese Müdürlüğü Asma Dilaver İşletmesinde maden teknikerliği yapan Alaaddin Kara, 17 Ağustos sabahına felaketle uyandıklarını, çalışmaya geldiklerini ve deprem bölgesine gönüllü gittiklerini söyledi.
Ekibiyle deprem bölgesine hareket etmek için yanlarında domuz damı, yer altında kullandıkları odun direği, kama, kazma, kürek ve tokmağın yanı sıra işlerine yarayan malzemeleri otobüslere doldurduklarını anlatan Kara, şöyle konuştu:
“Maden ocağından çıktığımız gibi kurtarma bölgesine giderek kazı çalışmalarına katıldık. Bu sırada Ereğli ve Alaplı ilçesinde mola için durduğumuzda oradaki esnaf bizim deprem bölgesine gittiğimizi duyunca ellerinde ne varsa ücretsiz vererek işçi arkadaşlarımızın karnını doyurmaya çalıştı. Bunun haricinde aldığımız erzaklardan herhangi bir ücret talep etmediler. Adapazarı’na gittiğimizde kriz masası yeni oluşturuluyordu. Biz oraya vardığımızda bir vatandaş bize olduğu gibi el koydu. Bize, ‘Gelin arkadaşlarımız ve ailemiz kaldı’ diyerek bizi Şeker Mahallesi denilen bir yere getirdi. Oraya gidince biz şaşırdık. Bir felaketin içerisine girdiğimizi gördük. Biz deprem denilince çalkalama, sarsıntı biliyorduk ama orada bir felaket olmuş. Resmen binalar toprağın içerisine gömülmüşler. İlk gittiğimiz yerde canlıları almaya başladık. Canlıları almaya çalışırken ister istemez önümüze cesetler geliyordu. Onları da çıkarmak zorunda kalıyorduk. Gönüllü gitmemize rağmen ekibimle iki gün boyunca uyumadan çalıştık. Ekibimle birlikte 10 kişi canlı çıkardık. Onlardan sonra cesetleri çıkarmaya başladık.”
– “Kurtardığımız kız çocuğunun öldüğünü öğrenince çok üzüldük”
Kurtardıkları kişilerin vücutlarının çeşitli yerlerinde kırıklar olduğunu dile getiren Alaaddin Kara, “Kurtarmaya çalıştığımız bazı insanlar korktukları için yıkık binaların arasından çıkamıyordu. Yanlarına gittiğimiz zaman bizden cesaret alıyorlardı. Biz onların önlerini kazma ve küreklerle delik açarak çıkmalarını sağladık. Kurtarma çalışmaları sırasında bulunduğu eve misafir olarak gelen, 7-8 yaşlarında ve lakabanın da ‘Yumoş’ olduğunu öğrendiğimiz bir kız çocuğu vardı. Çocuğu canlı kurtarmak için çok uğraştık. Kurtardıktan sonra ameliyat olduğunu ve yaşamadığını öğrenince çok üzüldük.” dedi.
Kara, göçük içerisinde kurtarma çalışmalarında kendilerini gören insanların ağladığına dikkati çekerek, “Bir insanı bir yerden almak bizim 3-4 saatimizi alıyordu. Kimsenin görmediği ve yapmadığı madenciye özgü çalışmalarla başarılı olduk. Biz zor, uzun ve meşakkatli çalışmalar neticesinde kazazedelere ulaşıyorduk.” ifadesini kullandı.
Kurtarma görevine katılan Başmühendis Metin Şahin ise deprem bölgesine doğru yola çıktıklarını ve Sakarya’ya ulaştıklarını söyledi.
Görev verilen yere gittiklerinde, “bir binada cenaze olduğu, sabahtan beri ulaşılamadığının” kendilerine söylediğini anlatan Şahin, “Biz de cenazeyi çıkarma görevini devraldık. Üç katlı bir binanın yıkıldığını ve bir cesedin hala bulunamadığını öğrendik. Ev sahibini çağırarak binanın krokisini çizdik. Krokide nokta atışı yaparak bir saat sonra cenazeyi yattığı yatakta bulduk. Gerekli çalışmalarla cenazeyi aldık.” şeklinde konuştu.
Kurtarma çalışmaları sırasında, Sakarya’da meydanda bulunan bir parkta yattıkları sırada yanlarına bir kişinin geldiğini dile getiren Şahin, şunları kaydetti:
“Yanımıza gelen kişi, çocuğunun öldüğünü, çıkartılamadığını ve çıkartmamızı istedi. O kişi bize oğlunun dört gündür enkaz altında olduğunu söyledi. Ben de, ‘Oğlunuz olduğunu nasıl biliyorsunuz?’ diye sorunca onlar da bana, ‘Biz görüyoruz onu.’ dedi. Ben de şaşırdım. Hemen 10 kişilik bir ekiple yola çıktık. Gittiğimizde dört katlı bir bina ve yarısı yıkılmış. Mutfağı ve bazı odalar gözüküyor. O babaya, ‘Çocuğunun nerede olduğunu’ sordum. ‘Burada’ diyerek beni binanın içerisine girerek bir kat aşağıya indik. Tenekelerle kaplanmış bir yer gösterdi. Onları kaldırınca oğlunun yarısına kadar enkazın içerisinde olduğunu gördük. Bize, ‘Çocuğumu köpekler yemesin diye etrafını tenekelerle kapladım.’ dedi. Dört gündür başında beklediğini söyledi. Biz daha sonra çalışmaya başladık ve yaptığımız çalışmalar sonucu cenazeyi çıkardık. Cenazeyi çıkardığımızda babası çok heyecanlıydı. Hemen oğlunu defnetmek için oradan uzaklaştı.”
Şahin, deprem bölgesinde herkesin yakınlarının kurtarılması veya cenazelerine ulaşılması için kendilerine geldiğini belirterek, canlı ve yaşamını yitiren vatandaşların kurtarılmasında maden işçilerinin çok büyük başarısı olduğunu vurguladı.
Kurtarma çalışmalarına katılan ve TTK’dan emekli olan Cevdet Cin de deprem bölgesine gittiklerinde ilk işlerinin canlı kurtarmak olduğunu belirterek, “İlk çalışmalarımıza başladığımızda birkaç canlıyı kurtardık. Bir başka kişiyi kurtarmaya gittiğimizde bize, ‘Aman dinamit atmayın’ diye seslendi. Biz de ‘öyle bir şey olmadığını kendisini kurtarmaya çalıştığımızı’ söyledik. Yanına gittiğimizde eşi yanında yatakta yatıyor. Eşi ölmüş ve eşinin öldüğünü dahi bilmiyordu. Bu kişiyi çıkardıktan sonra eşinin de cenazesini çıkardık. Bizim orada insanları canlı çıkarmaya başladığımızı gördüklerinde bütün herkes bize geliyordu. Ulaşabildiğimiz yerlerde hep yaşamını kaybedenleri çıkartıyorduk.” diye konuştu.
