İSLAMABAD (AA) – AAMİR LATİF/BEHLÜL ÇETİNKAYA – Çin-Pakistan Ekonomik Koridoru (CPEC) projesine Suudi Arabistan'ın da davet edilmesini değerlendiren uzmanlar, Pakistan'ın Hindistan ve ABD muhalefetine karşı yanına Suudi Arabistan'ı aldığı ve bölgede yeni bir üçlü ticaret ortaklığı kurulduğu yorumunda bulundu.
Uzmanlar, Başbakan İmran Han'ın Suudi Arabistan'a, Kara Kuvvetleri Komutanı Kamar Cavid Bajva'nın da Çin'e yaptığı ziyaretler sonrası gündeme gelen gelişmeyi AA muhabirine değerlendirdi.
Pakistanlı makamlardan geçen hafta gelen açıklamalarda Suudi Arabistan'ın CPEC'e davet edildiği belirtilmişse de yapacağı yatırıma ilişkin bilgi paylaşılmamıştı.
Yerel medyanın haberlerine göre Suudi Arabistan'ın, Pakistan'ın önemli liman kentlerinden, CPEC'in son durağı olan Gavadar'a 10 milyar dolarlık yapması söz konusu.
Pakistan Enformasyon ve Yayıncılık Bakanı Favad Çaudri, Suudi Hazine ve Enerji bakanlarının konuyu görüşmek üzere gelecek ay Pakistan'ı ziyaret edeceklerini ve CPEC yol haritasının tartışılacağı bilgisini paylaştı.
Güvenlik Uzmanı Abdül Halık Ali, petrol zengini Suudi Arabistan'ın CPEC'e katılmasının projeyi güçlendireceğini söyleyerek, bölgede üçlü bir ticaret ortaklığının kurulduğunu kaydetti.
Ortaklığın üç ülkeye de uzun yıllar fayda sağlayacağını belirten Ali, “Ortaklıkla Suudi Arabistan petrol ve diğer ihraç mallarını satmak için yeni bir yol bulmuş olacak. Çin ve Pakistan ise projenin gelecekteki gelişimini sağlayacak, dünya ekonomisine etki edebilecek zengin bir ortak bulmuş olacak. ” diye konuştu.
Ali, Suudi Arabistan'ın CPEC'e katılmasıyla Hindistan ve ABD'nin projeye muhalefetinin de zayıflayacağı öngörüsünde bulundu.
İki ülkenin CPEC'i “borç tuzağı ” olarak nitelendirdiğini hatırlatan Ali, “ABD ve Hindistan'ın Suudi Arabistan'la siyasi ve ticari çok gelişmiş ilişkileri var. Bu yüzden Suudi Arabistan'ın katılmasıyla CPEC'e muhalefet etmek onlar için kolay olmayacaktır. ” dedi.
Ali, Suudi Arabistan'ın katılmasıyla diğer körfez ülkelerinin de projeye katılmasının önünün açılacağını kaydetti.
– Pakistan'a yatırım yapan kazanıyor
Ekonomist Şahid Hasan Siddiku, Suudi Arabistan'ın CPEC aracılığıyla petrol ihracatını artırmak istediğini söyleyerek, “CPEC'e giriş Suudi Arabistan'a petrol ihracatı için yeni bir ticaret yolu açmış olacak. Ayrıca Pakistan'a yatırım yapan kazanıyor. Pakistan'a yapılan yatırımlarda alınan karlı geri dönüşler Suudi Arabistan gibi ekonomisi gelişmekte olan ülkelerin ilgisini çekiyor. Çin, Pakistan yatırımlarından yüzde 20 kar elde ederken Suudi Arabistan neden elde edemesin? ” dedi.
Siddiku, Pakistan'ın da CPEC sayesinde Gavadar limanından yapılacak ihracatla büyük gelir elde edeceğini kaydetti.
Üçüncü bir ortağın CPEC'e katılmasının Çin'i rahatsız etmeyeceğini kaydeden Siddiku, “Tüm proje Çin'in izniyle yürüyor. Kara Kuvvetleri Komutanı Bajva bu yüzden Çin'le görüştükten sonra Suudi Arabistan'a davet yapıldı. ” diye konuştu.
– Siyasi alanda Pakistan'dan beklentiler olabilir
Siddiku, Suudi Arabistan'ın projeye katılımı karşılığında Pakistan'dan siyasi alanda beklentilerinin olabileceğine de değinerek, “Suudiler yatırımdan kar etmek isteyeceklerdir ancak bunun yanında Pakistan'ın Ortadoğu'da ve özellikle Yemen'de desteğini istemelerinden korkuyorum. ” ifadelerini kullandı.
Siddiku, Pakistan'ın daha önce Yemen'de Suudi Arabistan'a yardım etmeyi reddettiği için ilişkilerin gerilediğini hatırlattı.
