ANKARA (AA) – NAZLI YÜZBAŞIOĞLU – Türkiye, NATO'ya üye olduğu 1952'den bu yana imkan, yetenek ve kabiliyetleri ile ittifakın komuta ve kuvvet yapısına en kapsamlı katkı sunan müttefiklerden biri olmaya devam ediyor.
AA muhabiri, 13-14 Şubat'ta Brüksel'de düzenlenecek NATO Savunma Bakanları Toplantısı vesilesiyle Türkiye'nin ittifaka katkılarını derledi.
NATO liderliğindeki operasyonlara katılan ve ittifaka sunulabilecek ulusal savunma yeteneklerini geliştiren Türkiye, NATO'nun ortak bütçesine en fazla katkı yapan müttefikler arasında. Türkiye, NATO Ortak Fonlarına geçen yıl 89,8 milyon avro katkı sağladı.
- Güvenlik sınamaları karşısında kilit ülke Türkiye
Türkiye, kendisini doğrudan hedef alan terör tehdidinin yanı sıra jeostratejik konumu itibarıyla Avrupa- Atlantik coğrafyasında ortaya çıkan güvenlik sınamalarından da doğrudan etkileniyor.
Bu risk ve tehditlerle ulusal imkan ve yetenekleriyle mücadele eden Türkiye, aynı zamanda NATO ile güvenlik ve savunma kabiliyetini de güçlendiriyor, ittifakın içinde kolektif savunma anlayışına katkı sağlıyor.
İmkan, yetenek ve kabiliyetleri NATO'da kilit rol oynayan Türkiye, NATO misyon ve harekatlarına en fazla katkı yapan müttefik ülkeler arasında yer alıyor.
- Türkiye'nin NATO faaliyetlerine katkıları
Türkiye, Afganistan'daki Kararlı Destek Misyonu kapsamında doğu ve güneyde ABD, kuzeyde Almanya, batıda İtalya ile dört “Çerçeve Ülke “den biri.
Bu kapsamda Kabil bölgesinde lider ülke konumunda olan Türkiye ayrıca Hamid Karzai Uluslararası Havaalanının güvenlik ve işletme sorumluluğunu da üstleniyor.
Türkiye'nin, Kosova'da güvenliği sağlamakla görevli NATO önderliğindeki çok uluslu barış gücü “KFOR ” kapsamında bu ülkede birliği var.
NATO şemsiye altındaki faaliyetlere Irak'ta da destek veren Türkiye, ülkede kurulan NATO misyonuna en fazla katkı sağlayan müttefiklerden biri.
- Ege ve Karadeniz'de NATO gücü
Türkiye ayrıca Ege Denizi'ndeki kaçak geçişlerin önlenmesi için istihbarat, gözetim ve keşif yoluyla uluslararası gayretleri desteklemeye yönelik NATO faaliyetlerine de daimi olarak deniz unsuru katkısı sağlıyor.
Karadeniz'de deniz güvenliğinin sağlanması ve korunmasında kıyıdaş ülke olarak asli sorumluluk sahibi olan Türkiye, bölge ülkelerinin katkı ve katılımıyla düzenlenen bölgesel girişimlere liderlik ediyor.
Türkiye, NATO yükümlülükleri kapsamında NATO Daimi Deniz Görev Gücü (SNMG) gruplarının Karadeniz'deki faaliyetlerini de destekliyor.
- NATO AWACS uçakları Konya Hava Üssü'nde
DEAŞ ile Mücadele Küresel Koalisyonu kapsamında hava sahasında gerçekleştirilen NATO erken uyarı ve gözlem uçaklarının (AWACS) uçuşlarına havadan yakıt ikmali desteği sağlayan Türkiye, Konya Hava Üssü'nü NATO AWACS uçaklarının kullanımına sundu.
İttifakın doğu Avrupa ülkelerine yönelik güvence tedbirleri kapsamında yapılan NATO AWACS uçuşlarına da havadan yakıt ikmali yapan Türkiye, ayrıca milli AWACS uçaklarıyla da NATO'da yer alıyor.
Ayrıca Türkiye, NATO Daimi Deniz Güçleri İkinci Grubuna ve NATO Daimi Mayın Karşı Tedbir Güçleri İkinci Grubuna daimi surette katkı sağlıyor.
- Füze kalkanının sacayaklarından biri Malatya'da
Türkiye, NATO'nun füze kalkanı projesi kapsamında Romanya, Polonya ve İspanya ile anahtar ülkelerden biri konumunda.
NATO'nun caydırıcılık ve savunma yapılanmasının sacayaklarından birini teşkil eden balistik füze savunması mimarisine Türkiye, Malatya Kürecik'teki AN/TPY-2 radarına ev sahipliği yaparak katkı veriyor.
Radar üssü Türkiye'de, Malatya'da bulunan füze kalkanı sisteminin kontrol merkezi Almanya'da. Sistem dahilinde, bir tehdit algılandığında Almanya'dan komut verilmesi halinde, Romanya'dan kalkan füzelerin hedefi vurması öngörülüyor.
Türkiye, sadece savunma amaçlı olan NATO Balistik Füze Savunma Mimarisi yani füze kalkanının, kendi toprakları dahil tüm müttefiklere tam kapsama ve koruma sağlanması hedefi doğrultusunda geliştirilmesini de destekliyor.
- Türkiye'den NATO'nun komuta ve kuvvet yapısına katkı
NATO'nun komuta ve kuvvet yapısına en kapsamlı katkı sunan müttefiklerden biri olan Türkiye, ittifakın komuta yapısında yer alan NATO Kara Komutanlığına (LANDCOM) İzmir'de ev sahipliği yapıyor.
NATO kuvvet yapısındaki yüksek hazırlık seviyeli dokuz kara kuvveti karargahından biri olan NATO Hızlı Konuşlandırılabilir Kolordu Karargahı da 3. Kolordu Komutanlığında İstanbul'da bulunuyor.
Türkiye ayrıca henüz kriz başlamadan ilk uyarı veya belirtilerden hemen sonra olası tehditlere karşı caydırıcı bir güç olarak görev yapacak Çok Yüksek Hazırlık Seviyeli Görev Gücünün (VJTF) komutasını 2021'de devralacak.
- NATO'nun Ortaklık Siyasası
Türkiye, yeni sınamalara karşılık vermek amacıyla NATO'nun “Ortaklık Siyasası ” çerçevesinde, çeşitli ülke ve uluslararası örgütlerle kurulan ortaklık mekanizmalarına da destek veriyor, birçok proje ve girişimde lider ülke rolü üstleniyor.
Bu kapsamda Türkiye, halihazırda devam eden 20 NATO emanet fonu projesinden 17'sine mali ve uzman desteği, kurs organizasyonu suretiyle katkıda bulunuyor.
Türkiye, “Savunma Kapasitesi İnşası ” (SKİ) kapsamında Gürcistan, Moldova, Ürdün ve Irak'a yönelik faaliyetlere mali ve uzman katkısıyla destek veriyor. Türkiye, SKİ Emanet Fonu'na taahhüt ettiği yaklaşık 1,1 milyon avro katkının yarısını, bu ülkelerdeki projeler için ödedi.
Irak'ın güvenlik ve savunma kurumlarını güçlendirmek maksadıyla 2017'de NATO tarafından başlatılan eğitim ve kapasite inşası faaliyeti de 2018 başında bu konuda varılan mutabakat ve Irak makamlarının resmi talebi üzerine bir NATO misyonuna dönüştürüldü. Söz konusu misyon kapsamındaki üç general kadrosundan birini üstlenen Türkiye, NATO Irak misyonuna en fazla katkı yapan müttefiklerden biri konumunda.
Ayrıca, NATO'nun genişleme politikasına aktif biçimde destek veren Türkiye, Makedonya'nın ittifaka 30'uncu müttefik olarak katılmasını bekliyor, Bosna Hersek ve Gürcistan'ın katılmasını da destekliyor.
