LEFKOŞA (AA) – MUHAMMET İKBAL ARSLAN – Kıbrıs Türk halkının varoluş ve özgürlük mücadelesi lideri Dr. Fazıl Küçük, vefatının 37. yıl dönümünde anılıyor.
AA muhabirinin derlediği bilgilere göre, Dr. Küçük, hayatını Kıbrıs davası ve Kıbrıs Türk halkının bağımsızlık mücadelesine adadı ve bu uğurda büyük fedakarlıklar gösterdi.
14 Mart 1906'da Lefkoşa dünyaya gelen Küçük, Lefkoşa Sarayönü Mektebinde 1912'de ilkokula başladı.
Küçük, 1926'da İstanbul Tıp Fakültesinde tıp öğrenimine başlarken, 1934'te İsviçre'deki Lozan Üniversitesi Tıp Fakültesinde tamamladı.
1937'de Kıbrıs'a hekim olarak dönen Küçük, İsviçre'den getirdiği tıbbi araç gereçlerle hastaları tedavi etmeye başladı ve cuma günleri yoksulları ücretsiz muayene etti.
Halkçı bir kişiliği olan Dr. Küçük'ün bu davranışı, mesleğinde de kendini gösterirken, ilaç almaya gücü yetmeyen hastalarına laboratuvarında ilaçlar hazırladı ve alınacak ilaçların ise ücretini kendi karşıladı.
Dr. Küçük, Kıbrıs Türk halkının sorunlarına karşı derin bir ilgi göstermekte ve işinden arta kalan vaktini buna harcamaktaydı.
1946'da Süheyla Küçük ile evlenen Küçük, bir kız ve bir erkek olmak üzere 2 çocuk sahibi oldu.
– Siyasi mücadelesi
Dr. Fazıl Küçük'ün, aktif siyasi hayata atılması, her ne kadar adaya döndüğü 1937'de başlasa da siyasi faaliyetleri 1930'lara kadar uzanıyor.
1930'lu yılların başında, üniversite öğrencisiyken, Türk Maarifinin İngiliz müdürler tarafından yönetilmesinde ısrar edenlere karşı mücadele ederek başladı.
Kıbrıs'ta Türklerin sesini duyurabileceği bir gazete ihtiyacını hisseden Dr. Küçük, İngiliz Sömürge İdaresinden aldığı yayım izniyle 14 Mart 1942'de Halkın Sesi gazetesini çıkardı.
Küçük, Halkın Sesi gazetesindeki makalelerinde daha çok toplumsal konulara ağırlık verirken, Evkaf İdaresi ile Türk okullarının yönetiminin Kıbrıslı Türklere devredilmesi için mücadele etti.
Öte yandan 21 Mart 1943'te Lefkoşa Belediye Meclis üyesi olarak seçilerek 6 yıl boyunca bu görevde bulunan Küçük, aynı yıl oluşturulan Kıbrıs Adası Türk Azınlığı Kurumunun kurucuları arasında yer aldı.
Küçük, 23 Nisan 1944'te Kıbrıs Milli Türk Halk Partisini (KMTHK) kurdu ve parti başkanlığını üstlendi. Küçük'ün parti programındaki ana hedeflerden biri de Ada'nın Yunanistan'a ilhakını (ENOSİS) önlemekti.
1954 sonrası Kıbrıs uluslararası arenada ilgi çeken bir konu haline gelirken Dr. Küçük, İngilizler ve Rumların ENOSİS taleplerine karşı mücadelesini hızlandırdı. 15 Ağustos 1955'te, partisinin ismi kongre kararı ile "Kıbrıs Türktür Partisi" şeklinde değiştirilmişti.
Dr. Fazıl Küçük, 1 Nisan 1955'te, Kıbrıs'taki Türk halkını yok edip Ada'yı Yunanistan'a bağlamak amacıyla kurulan terör örgütü EOKA'nın Kıbrıs'ta eylemlerini başlatmasının ardından, ilk önce Kıbrıs Türk Mukavemet Birliğini, daha sonra da Eylül 1955'te "Volkan" adlı gizli örgütü kurdu.
– Türk Mukavemet Teşkilatında "Ağrı" kod adıyla en üst rütbede
Küçük, Kıbrıslı Türkleri, işçi birlikleri, çiftçiler birliği, esnaf odaları, kooperatifler, gençlik teşkilatları kurmaları konusunda örgütledi. Küçük, 1958'de kurulan Türk Mukavemet Teşkilatında (TMT) "Ağrı" kod adıyla en üst rütbede görev aldı.
Mücadelenin en zor günleri olan 1958'de Türkiye'ye giden Küçük, Kıbrıs ile ilgili Türkiye'nin her tarafında düzenlenen büyük mitinglerde Kıbrıs Türklerinin davasını müdafaa eden konuşmalar yaptı ve mücadelenin Türkiye'de benimsenmesinde etkili oldu.
Küçük, 11 Şubat 1959'da Zürih'te Türkiye ve Yunanistan dışişleri bakanları arasında varılan anlaşma üzerine, Londra'da 17 Şubat 1959'da yapılan konferansta Kıbrıs Türk halkını temsil etti ve 19 Şubat 1959'da Kıbrıs Cumhuriyeti'nin kuruluş anlaşmalarını imzaladı.
16 Ağustos 1960'ta kurulan Kıbrıs Cumhuriyeti'nin Cumhurbaşkanlığına Kıbrıs Rum halkı adına Ortodoks Kilisesi Başpiskoposu III. Makarios, Cumhurbaşkanı Yardımcılığına da Kıbrıs Türk halkı adına Küçük getirildi.
Kıbrıslı Rumların, Kıbrıslı Türklere karşı saldırılarının başlaması üzerine 21 Aralık 1963'te on binlerce Türk, göçmen durumuna düştü ve yüzlerce Türk de çoluk çocuk, genç yaşlı, kadın erkek demeden hunharca katledildi.
Küçük, 1963'teki toplumlar arası çatışmalardan sonra oluşturulan Genel Komitenin başkanı oldu ve 28 Aralık 1967'de kurulan "Geçici Kıbrıs Türk Yönetiminin" Başkanlığına getirildi.
Fazıl Küçük, o dönem belirli bölgelerde sıkışan Kıbrıs Türk halkının ana vatana bağlılığını vurgulayarak halkının milli mücadeleye direncinin kuvvetlenmesi için çabaladı.
Dr. Fazıl Küçük, 18 Şubat 1973'te Cumhurbaşkan Muavinliğinden ayrılarak, yerini Rauf R. Denktaş'a bıraktı. Ancak gazetesindeki mücadeleyi sürdürerek, Halkın Sesi'ni Kıbrıs Türkü'nün davasına bayrak yapmaya devam etti. Siyaset hayatını sürdürdü. Halkın haklı taleplerini savunmaktan geri kalmadı. Dr. Küçük, 1980'li yılların başında yakalandığı hastalık günlerinde de yazılarını aralıklarla sürdürüyordu.
1983'te Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin (KKTC) kurulmasını büyük bir sevinçle karşılayan Küçük, ölümünden önce verdiği son demeçte de hastalığının geçtiğini söyleyerek, KKTC'nin kurulmasını görmesi ile hayata yeniden kavuştuğunu vurguluyordu.
Küçük, 15 Ocak 1984'te 78 yaşında Londra'da tedavi gördüğü hastanede hayatını kaybetti. Küçük'ün naaşı 23 Ocak 1984'te Lefkoşa Anıttepe'de defnedildi.
Eşi Süheyla Küçük ise 8 Haziran 2020'de yaşamını yitirdi.
