Erken yaşta evliliklerle mücadelenin "yol haritası" hazır (2)

ANKARA (AA) – BURCU ÇALIK – Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığınca hazırlanan “Erken Yaşta ve Zorla Evliliklerle Mücadele Strateji Belgesi ve Eylem Planı ” taslağında, toplumun tüm kesimlerinin bilinçlendirilmesi ile erken yaşta evlendirilen kadınların hayata tutunmasını sağlamaya yönelik önlemlere de yer verildi.

AA muhabirinin edindiği bilgiye göre, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı Fatma Betül Sayan Kaya'nın 2018'de yürürlüğe konulacağını açıkladığı, “Erken Yaşta ve Zorla Evliliklerle Mücadele Strateji Belgesi ve Eylem Planı ” taslağında, kız çocuklarının güçlendirilmesi, koruyucu ve önleyici hizmetlerin etkinliğinin arttırılması, toplumun tüm kesimleri için eğitim, bilinçlendirme ve farkındalık arttırıcı çalışmaların yapılması konularında önlemler bulunuyor.

Kadının Statüsü Genel Müdürlüğünce kurum ve kuruluşlarının görüşüne açılan ve son şekli bu görüşlerin alınmasının ardından verilecek plana göre, Sosyal Hizmet Merkezleri (SHM), Aile Destek Merkezleri (ADEM) ile Çok Amaçlı Toplum Merkezleri (ÇATOM) gibi kuruluşlar da erken yaşta ve zorla evliliklerle mücadele alanında bilinçlendirme çalışmaları gerçekleştirecek.

Erken yaşta ve zorla evlendirilen kadınların hukuki destek alabilmesine ilişkin yeni önlemlerin getirilmesi planlanırken, bu durumdaki kadınların hayata tutunmasını sağlamak için okuryazarlık, yaşam becerileri, finansal okuryazarlık, meslek edindirme gibi kurslardan yararlanması sağlanacak. Ayrıca kadınların istihdamına yönelik gerçekleştirilen çalışmalarda, erken yaşta ve zorla evlendirilen kadınlar için de özel önlemler alınacak.

– Eğitim hayatı sona eren kız çocuklarına “okulu bitirme ” imkanı

Taslak plana göre, tüm vatandaşların doğumunun ardından nüfus kaydının yapılmasına ilişkin çalışmalar gerçekleştirilecek. Nüfusa kaydedilmemiş bireylerin tespitine yönelik tarama çalışmaları yapılacak ve tespit edilen kişilerin nüfusa kaydı sağlanacak.

Erken yaşta evlendirilen ve bu evlilik sonucu gebe kalan kız çocuklarına yönelik mevcut hizmet modelleri değerlendirilerek, yeni bir hizmet modeli geliştirilecek. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığına bağlı Çocuk Destek Merkezlerinde (ÇODEM) erken yaşta ve zorla evlendirilen çocuklara yönelik psikososyal destek müdahale programları hazırlanacak.

Ayrıca erken yaşta evlendirilen, bu evlilik sonucu gebe kalan ve eğitim hayatı sona eren çocuklardan eğitimine dönmek isteyenlere yönelik tamamlayıcı programlar da geliştirilecek.

– Adli görüşme odalarının sayısı arttırılacak

Hastanelerde veya hastane ortamı dışında 18 yaşından küçük yaşta doğum yapan kız çocuklarının tespit edilerek, ilgili birimlere bildirim yapılmasıyla ilgili süreç daha etkin bir hale getirilecek. Sağlık personellerinin erken yaşta, zorla yapılan evliliklere ilişkin bilgi sahibi olması için eğitim programları uygulanacak. Bildirim yapılan çocuğun ikincil travmalardan etkilenmesinin önlenmesi için hastane içi protokollerin belirlenmesi ve bilinirliğinin arttırılması sağlanacak.

Erken yaşta ve zorla evlilik mağduru çocuk ve yetişkinlerin adli süreçte ikincil travma yaşamasını önlemek amacıyla adli görüşme odalarının ve Çocuk İzlem Merkezlerinin sayı ve kapasiteleri artırılacak. Başta “ALO 183 ” Sosyal Destek Hattı olmak üzere çağrı hatlarının erken yaşta ve zorla evliliklerle mücadelede hizmet sunum kapasitesi güçlendirilecek.

– Bilinçlendirme faaliyetleri

Toplumun erken yaşta ve zorla evliliklerle mücadelede bilinçlendirilmesine yönelik tedbirlerin de yer aldığı taslağa göre, farklı meslek gruplarına, ailelere, gençlere yönelik eğitim materyalleri hazırlanacak, toplumun geneline yönelik afiş, broşür, el ilanı, kısa film gibi görsel materyaller oluşturulacak. Bu çalışmalarda çocuk ve gençlerin önerileri de dikkate alınacak.

Aile eğitim programlarına erken yaşta evliliklerin, erken gebeliklerin kız çocuklarının sağlığı üzerine zararları, erken yaşta evliliklerin toplum hayatı üzerine olumsuz etkileri, erken evlilik-erken boşanma ilişkisi gibi erken evlilikler üzerinde caydırıcı etki sağlayacak konular da eklenecek. Özellikle erken yaşta evliliklerin yaygın olduğu yerlerde aile eğitim programlarının uygulanması ve erkeklerin katılımı da sağlanacak.

Ders kitaplarının ayrımcılık içeren, erken yaşta evliliği özendiren resim, ifade ve benzeri ögelerden arındırılması çalışmaları da sürdürülecek. Okullarda öğrenci ve velilere yönelik de erken yaşta evliliklerin zararlarına yönelik bilgilendirme çalışmaları yürütülecek.

Aile Sağlığı Merkezlerinde de aile hekimlerince sağlık kontrolüne gelenlere yönelik bilgilendirme çalışmaları yapılacak. Bilinçlendirme ve farkındalık yaratma çalışmalarında Türkiye'de bulunan yabancı uyruklu kişilere yönelik de uygulamalar yürütülecek.

– Kız çocukları başarılı kadınlarla buluşturulacak

Taslakta, özellikle erken yaşta ve zorla evliliklerin yüksek olduğu bölgelerde mümkün olduğunca o bölgede yetişmiş, alanında başarılı kadınlarla kız çocuklarının buluştukları toplantıların düzenlenmesi öngörülüyor.

Ayrıca olumlu rol model oluşturması açısından eğitim hayatını devam ettiren kız çocuklarının kendilerinden küçük yaşta kız çocuklarıyla bir araya getirileceği buluşmaların da organize edilmesi planlanırken, erken yaşta ve zorla evlilik oranlarının yüksek olduğu illerde kadın ve erkek din görevlilerine, öğretmenlere ve karar vericilere yönelik “Erken Yaşta Evlilik Seminerleri “nin gerçekleştirilmesi amaçlanıyor.

Taslağa göre, din görevlileri hutbe, vaazlar ve kurslar aracılığıyla erken yaşta ve zorla evliliklerle mücadeleye yönelik bilgilendirme çalışmaları yapacak.

Söz konusu tedbirlerde, yerel yönetimlerle işbirliği halinde faaliyetler de yürütülecek.

– Tedbirlerin uygulanması yıllık olarak izlenecek

Öte yandan Bakanlık, eylem planı kapsamında yapılan tüm eğitim çalışmalarının etkinliğini ölçmek ve sonuçlarını gözlemlemek amacıyla “etki analizi ” çalışmalarını da gerçekleştirecek.

Ayrıca Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı başkanlığında, kurum ve kuruluşlardan üst düzey temsilcilerin katılımıyla yılda bir kez toplanan “Kadına Yönelik Şiddet İzleme Komitesi ” eylem planındaki tedbirlerin uygulanmasına ilişkin yıllık değerlendirmeler gerçekleştirecek.

Eylem planının izlenmesinde ihtiyaç duyulması durumunda, Kadının Statüsü Genel Müdürlüğünce geçici veya sürekli çalışma grupları oluşturulabilecek.

(Bitti)

ALATURKA AİLESİ ÜYELERİ NE DİYOR?