İZMİR (AA) – HALİL ŞAHİN – Dedesinin hastane enfeksiyonu nedeniyle yaşadığı sıkıntılardan etkilenen lise öğrencisi, sınıf arkadaşıyla yaptığı projede, sakız ağacı özünün hastane bakterisi kaynaklı yaralarda tedavi amaçlı kullanılabileceğini ortaya koydu.
Bornova Anadolu Lisesi 10. sınıf öğrencileri Bora Çetin ve Ebru Çölgeçen, sakız ağacının, hastane kaynaklı enfeksiyonlara neden olan “Staphylococcus Aureus” bakterisine karşı doğal bir çözüm olup olamayacağını inceledi. Projelerinde sakız ağacı özünün “Antimikrobiyal” (mikroorganizmaları öldüren veya gelişmesini baskılayan madde) etkisi bulunduğunu belirleyen öğrenciler, bu çalışmalarıyla hem uluslararası proje yarışmalarına katılma hakkı kazandı hem de Aziz Sancar Fen Bilimleri Yarışması’nda finale kaldı.
Bora Çetin, AA muhabirine yaptığı açıklamada, kalp yetmezliği nedeniyle bir süre hastanede yatan dedesinin, bu süreçte hastane enfeksiyonu kaynaklı rahatsızlıklar yaşadığını, özellikle yatalak hasta ve engellilerde bası nedeniyle çeşitli yaralar oluştuğunu da öğrendiğini anlattı.
Bu rahatsızlıkların hastalara ilave bir acı verdiğini, tedavi sürelerini uzattığını kaydeden Çetin, bunun kendisini derinden etkilediğini belirtti.
Çetin, aradan bir süre geçtikten sonra İzmir’de yetişen sakız ağacının korunması ve ekonomiye kazandırılması çalışmalarını anlatan bir haber okuduğunu, sakız ağacının ilaç etken maddesi olarak kullanılıp kullanılmayacağını merak ettiğini aktararak, “Dedemin hastanede yaşadıkları aklıma geldi. Sakız ağacının ilaçta kullanılmasıyla hem insanların iyileşeceğini hem ağacın korunup ekonomiye kazandırılabileceğini düşündüm.” ifadelerini kullandı.
Fikrini sınıf arkadaşı Ebru Çölgeçen ile paylaştığını belirten Çetin, kimya öğretmeni Fatma Pınar Kartal danışmanlığında bir proje hazırladıklarını söyledi. Çetin, topladıkları sakız yapraklarının özünü elde etmek için önce bunları 24 saat kuruttuklarını, sonra öğüttüklerini ifade ederek, saf su ve etil alkol yardımıyla bitkinin özünü elde ettiklerini anlattı.
-Laboratuvar testi başarılı
Bu özün, hastane kaynaklı enfeksiyonlara neden olan “Staphylococcus Aureus” üzerindeki etkisini Eskişehir’deki Osmangazi Üniversitesinin laboratuvarında test ettiklerini kaydeden Çetin, testin sonucunda elde edilen özün bakteriyi öldürdüğünü gördüklerini vurguladı.
Çetin, projenin sonucundan duyduğu memnuniyeti dile getirerek, “Dedemin yaşadığı durumu başkanlarının da yaşamaması için çok iyi bir fırsat oldu. Çok mutlu etti beni.” dedi.
Çölgeçen ise komşularının hasta yakınlarının da hastane enfeksiyonu nedeniyle sıkıntılı günler yaşadığını belirterek, “Bu yaşama geçilirse çok önemli olacak hastalar için. Yurt dışında Türkiye’yi temsil edeceğim için de çok gururluyum. Ülkemize ait endemik bir bitkiyle ülkemizi temsil edeceğiz. Bu çok önemli bir şey.” diye konuştu.
-Uluslararası ve ulusal yarışmalarda yarışacaklar
Danışman öğretmen Kartal da projede sakız ağacının antibiyotik etkisi olup olmadığını incelediklerini, sonucun hayata geçirilebilmesi için uzun bir süreç gerektiğini vurguladı.
Sonucun canlılar üzerindeki sonuçlarının araştırılması gerektiğini dile getiren Kartal, şöyle devam etti:
“Biz antibiyotik etkisi olduğunu gözlemledik. Buradan yola çıkarak yaralara etkili olabilir, ilaç etken maddesi olarak kullanılabilir, medikal ürünlere enjekte edilerek fayda sağlanabilir diyoruz. 3 etkisi var bu işin. İlaç etkisi olduğunu gördük. İlaç etken maddesi olursa ekonomiye kazandırılmış olur ve türün korunması da sağlanabilir.”
Kartal, projenin, ağustos ayında Brezilya’da yapılacak Uluslararası Bilim Fuarı (Expo Science International) ile temmuz ayında Portekiz’de gerçekleştirilecek 35. Gençlik Bilim Buluşması’na katılma hakkı kazandığını, ayrıca Prof. Dr. Aziz Sancar Fen Bilimleri Proje Yarışması’nda biyoloji alanında finale kaldıklarını sözlerine ekledi.
