ŞANLIURFA (AA) – Çin'in Doğu Türkistan'daki uygulamaları Şanlıurfa, Gaziantep, Kilis, Malatya ve Adıyaman'da protesto edildi.
İnsan Hak ve Hürriyetleri (İHH) İnsani Yardım Vakfı öncülüğünde STK üyeleri ve vatandaşlar, cuma namazı çıkışında Balıklıgöl Yerleşkesi'ndeki Dergah Camisi önünde toplandı.
Tekbir getiren gruptakiler, Doğu Türkistan'daki Uygur Türklerine yönelik insan hakları ihlallerini protesto etti.
Grup adına basın açıklaması yapan İHH Şanlıurfa İnsani Yardım Vakfı Temsilcisi Behçet Atilla, Çin'in, sınırlarının doğu ve batısında iki farklı yüzle ortaya çıktığını söyledi.
Özellikle uzun yıllardır asimilasyon ve yıldırma politikaları yürütülen Doğu Türkistan'ın tüm dünya gündeminden saklandığını ifade eden Atilla, "Müslüman Uygurlar her türlü hak ihlaline maruz bırakılmaktadır. Çin'in 'eğitim kampı' olarak adlandırdığı toplama kamplarında 1-3 milyon insanın bulunduğu tahmin edilmekte. Evlerinden, yurtlarından, eş ve çocuklarından zorla ayrılan insanların sayıları her geçen gün artarken aynı zamanda uygulanan işkence ve zulümler neticesinde yüzlerce insan hayatını kaybetmektedir. Birçok aileye akrabalarının cesedi teslim edilmiş ancak ölüm nedeni hakkında herhangi bir açıklama yapılmamıştır." dedi.
Açıklamanın ardından karton kutulardan yapılan "mini Çin Seddi" katılımcılarca yıkıldı.
– Gaziantep
Gaziantep'te, STK üyeleri İHH Gaziantep İnsani Yardım Vakfı öncülüğünde Yeşilsu Parkı'nda bir araya geldi.
İHH Gaziantep İnsani Yardım Vakfı Temsilcisi Tuncay Mengilli, burada yaptığı konuşmada, Doğu Türkistan'daki Uygur Türklerine yönelik dini baskıların gün geçtikçe arttığını söyledi.
Çin yönetiminin bütün Uygur Türklerini "suçlu" olarak kabul ettiğini belirten Mengilli, "Batılı kaynaklara göre Doğu Türkistan'da Çin yönetimi tarafından kurulan 16 toplama kampı bulunuyor. Bu her Uygur ailesinden en az bir kişinin söz konusu kamplarda tutuklu olduğu anlamına gelmektedir." diye konuştu.
Grup, açıklamanın ardından dağıldı.
– Kilis
Kilis'te, İHH Kilis İnsani Yardım Vakfının çağrısı üzerine ellerinde Türk ve Doğu Türkistan bayraklarıyla Cumhuriyet Meydanı'nda toplananlar, sloganlar atarak tekbir getirdi.
Suriye ve Irak Türkmenlerinin de katıldığı etkinlikte, gruptakiler, "Sessiz çığlık", Çin malı insanlık" ve "Soykırıma dur de" yazılı dövizler açtı.
Grup adına açıklama yapan Ali Genç, Çin'in "eğitim kampı" olarak adlandırdığı toplama kamplarında bir ila üç milyon arasında insanın bulunduğunun tahmin edildiğini söyledi.
Doğu Türkistan'da evlerinden, yurtlarından, eş ve çocuklarından zorla ayrılan insanların sayısının her geçen gün arttığını aktaran Genç, "Uygulanan işkence ve zulümler neticesinde yüzlerce insan hayatını kaybetmektedir. Birçok aileye akrabalarının cesedi teslim edilmiş ancak ölüm nedeni hakkında herhangi bir açıklama yapılmamıştır." diye konuştu.
Açıklamanın ardından gruptakiler bir süre ağızlarını kapatarak Çin'in uygulamalarına tepkileri gösterdi.
– Malatya
Malatya'da, STK temsilcileri ve vatandaşlar cuma namazı sonrası kent merkezindeki Hacı Yusuf Taş Camisi önünde toplanarak, Çin'in Doğu Türkistan'daki uygulamalarını protesto etti.
Sloganlar atan gruptakiler "Çin zulmüne tepki" amacıyla imza topladı.
Programa STK temsilcileri ve çok sayıda kişi katıldı.
– Adıyaman
Adıyaman'da İHH İnsani Yardım Derneği Şube Başkanı Mahmut İzci, dernek binası önünde yaptığı açıklamada, Çin'ın uluslararası hukuka aykırı olarak Doğu Türkistan'da yaptığı tüm hak ihlali uygulamalarının hesabını uluslararası mahkemelerde vermesi gerektiğini söyledi.
– Küçük Mirza'nın duyarlılığı
Adıyaman Vilayetler Hizmet Birliği Anaokulunda eğitim gören 5 yaşındaki Mirza Ege Güzel ise biriktirdiği paraları koyduğu kumbarasını, Doğu Türkistan'a ulaştırılmak üzere İHH gönüllülerine teslim etti.
Güzel, AA muhabirine Doğu Türkistan ile ilgili haberden etkilenip ülkedeki kardeşlerine yardım etmek için para biriktirdiğini ve bu paraları kumbarasına koyup İHH gönüllülerine teslim ettiğini anlattı.
İHH gönüllüsü Ömer Berkcan ise Güzel'e hediyeler verdi.
