ÇANAKKALE (AA) – Çanakkale Kara Savaşları’nın 102. yılı kapsamında, Gelibolu Yarımadası’ndaki Conkbayırı’nda bulunan Yeni Zelanda Anıtı’nda tören düzenlendi.
Törene, Avustralya Dışişleri Bakanı Julie Bishop, Yeni Zelanda Adalet Bakanı Amy Adams, Türkiye Cumhuriyeti’ni temsilen Çanakkale Vali Yardımcısı Bekir Sıtkı Dağ, İngiltere’nin Ankara Büyükelçisi Richard Moore, Avustralya’nın Ankara Büyükelçisi James Larsen, Yeni Zelanda’nın Ankara Büyükelçisi Jonathan Curr, ABD’nin Ankara Büyükelçisi John Bass, çok sayıda yerli ve yabancı yetkili ile Avustralya ve Yeni Zelanda vatandaşları katıldı.
Törene katılanlar, Yeni Zelanda’nın yerli halkı Maorilerin “Karanga” adı verilen ve “Hoş geldiniz” anlamına gelen seremonisiyle karşılanarak alana giriş yaptı.
Ağıtla başlayan, saygı duruşunda bulunulmasıyla devam eden törende konuşan Yeni Zelanda Adalet Bakanı Adams, Gelibolu ve Conkbayırı’nın Yeni Zelandalıların zihinleri ve kalplerinde özel ve güçlü bir yeri olduğunu vurguladı.
Gelibolu seferinin, ülkesinde insanları etkileyen travmatik bir olay olduğunu ve bugüne kadar hafızalardaki yerini koruduğunu belirten Adams, “8 Ağustos’un erken saatlerinde 800 Yeni Zelandalı bu bayırlara tırmanıp, bu tepeleri zapt etti. Akşam vakti 70’i dışında hepsi ölmüştü.” dedi.
Adams, Conkbayırı’ndaki Yeni Zelandalıların yakındaki Türk savunmasından yoğun topçu, makineli tüfek ve tüfek ateşine maruz kaldığını anlatarak, ”Günler ve gecelerce devam eden yoğun çatışmadan sonra, 10 Ağustos’ta son taburların kalıntıları da püskürtülmüştü. Gelibolu seferinin Yeni Zelanda’ya bedeli oldukça ağır olmuştu.” diye konuştu.
Yaklaşık 8 bin 500 Yeni Zelandalı askerden 2 bin 721’inin yaşamını yitirdiğini kaydeden Adams, “Burada ölen Yeni Zelandalıların neredeyse yüzde 70’i asla bulunamamış ya da kimlikleri tespit edilememiştir. Böylece burada, Türk topraklarında mezarları olmadan ama anılarımızda yerleri olarak yatmaktadırlar.” ifadelerini kullandı.
– “Bu topraklar, yakın zamanda da büyük bir yürekliliğe tanıklık etti”
Büyükelçi Curr ise Conkbayırı’nın, Yeni Zelanda ve Türkiye’nin ortak tarihinin en güçlü hissedildiği ve savaşanların anılarını birlikte koruduğu yer olduğunu söyledi.
Gelibolu’nun sadece tarih değil, aynı zamanda şimdiki zaman ve gelecek olduğunu vurgulayan Curr, şunları kaydetti:
“Üzerinde durduğunuz, uyuduğunuz ve ayaklarınızın yürüdüğü bu kutsal topraklar, yakın zamanda da büyük bir yürekliliğe tanıklık etti. Son iki yıldır Türk halkı ülke çapında çok sayıda terör saldırısına ve 15 Temmuz’da da demokratik olarak seçilmiş hükümetine karşı bir darbe girişimine karşı duruş sergiledi. Yüzlerce masum yaşam kaybedildi. Çoğunuz seyahat uyarılarını görmüşsünüzdür. Yine de Gelibolu’daki fedakarlığı onurlandırmaya geldiniz. Aynı zamanda size ev sahipliği yapan, sizi içtenlikle karşılayan ve sizi zarar görmekten koruyan ülkeyi de onurlandırıyorsunuz.”
Törende, savaşta ölen Yeni Zelandalı askerler için edilen duaların ardından, kahramanlık şarkıları seslendirildi.
Ülke temsilcilerinin anıta çelenkler bırakması, saygı duruşunda bulunulmasıyla devam eden törende, İstiklal Marşı ve Yeni Zelanda milli marşı çalındı. Tören, Yeni Zelanda Savunma Kuvvetleri Birliğince gerçekleştirilen haka gösterisiyle sona erdi.
Anıta, Türkiye Cumhuriyeti adına Vali Yardımcısı Dağ çelenk bıraktı.
