İSTANBUL (AA) – HATİCE ŞENSES – Uzmanlar, genç yaşta kalp kriziyle görülen ani ölümlerin altında yatan nedenin iyi araştırılması gerektiğini belirterek, bu ölümlerin sebepleri arasında ölüm anına kadar hiçbir bulgu vermeyen doğumsal kalp hastalıklarının olabileceğine dikkati çekiyor.
Önceki gün oynanan Galatasaray-Fenerbahçe derbisinde kalp krizi nedeniyle hayatını kaybeden 22 yaşındaki Fenerbahçe taraftarı Koray Şener'in vefatı, genç yaşta ölüme neden olabilen kalp krizlerini yeniden gündeme taşıdı.
Uzmanlar, sigara kullanımı, sağlıksız beslenme, stres gibi faktörler nedeniyle son yıllarda kalp krizi vakalarının arttığına işaret ederken, hiçbir sağlık sorunu bulgusu olmayan kişilerde de efor, stres, heyecan anında ani ölümlere yol açabilen bazı hastalıklar bulunduğuna dikkati çekiyor.
Özellikle ailesinde erken yaşta ölüm vakası bulunanların aile taramasından geçmesinin önemine değinen uzmanlar, erken dönemde tespit edilebilen hastalıkların kontrol altında tutulmasıyla olası kötü sonuçların önüne geçilebileceğinin altını çiziyor.
– “Genç yaşta efor, stres gibi durumlar sırasında ölümlerin çok iyi araştırılması gerekiyor ”
Medipol Mega Üniversite Hastanesi Çocuk Kardiyoloji ve Aritmi Uzmanı Prof. Dr. Celal Akdeniz, bazı hastalıkların kişide genç yaşta ani ölüme yol açabildiğini belirterek, bunların yapısal bir kalp hastalığı olmadan da kalp kası sorunları veya aniden ortaya çıkabilen çok tehlikeli ritim bozuklukları şeklinde de görülebileceğini aktardı.
Prof. Dr. Akdeniz, doğuştan gelen kalp hastalıklarının bir kısmının tespit edilebildiğini ancak ekokardiografik incelemede kalbin tamamen normal olduğu halde aritmiyle ani ölüme yol açan bazı hastalıklar da olduğuna işaret ederek, şu bilgileri verdi:
“Bunlara da genetik aritmi sendromları deniliyor. Bunların önemli bir kısmı, aniden ölüm olayı ortaya çıkana kadar hiçbir bulgu da vermeyebiliyor. Bazı hastalar sorunu, epilepsi nöbetleri zannedilip doktora başvurur. Bu hastalarda da özellikle fiziksel efor veya ani heyecan, korku gibi psikolojik stres sırasında ani ölüme yol açan tehlikeli aritmi (genellikle Ventriküler Fibrilasyon şeklinde) ortaya çıkar. Bu hastaların ve özellikle birinci derece yakınlarının çok iyi taranması lazım. Önce ailede bu şekilde ani ölümlerin olup olmadığı sorgulanmalıdır. Ailede özellikle genç yaşta aniden ölen ya da bayılanlar varsa tespit edilmeli. Ayrıca hasta öyküsünde daha önce bayılma gibi şikayetler var mı bunlar da iyi sorgulanmalıdır. Böyle genç yaşta efor, stres gibi durumlar sırasında ölümlerin çok iyi araştırılması gerekiyor. Allah rahmet eylesin hayatını kaybeden gencimize. Bu gencin ailesinin bu bakımdan taranması gerekiyor. ”
– “Genetik risk çok önemli ”
Kardiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Özlem Esen de daha önceleri kalp krizinin bir yaşlılık hastalığı olarak düşünüldüğünü belirterek, “Oysa sigara kullanımı, sağlıksız ve düzensiz beslenme, stres ve hareketsiz yaşamla birlikte 60 yaş ve üzerinde görülen kalp krizi, 40'lı, hatta 20'li yaşlara indi. Yapılan araştırmalar da gösteriyor ki son 10 yılda 35-45 yaş grubunda görülen ani kalp krizi vakalarında artış söz konusu. ” dedi.
Türkiye'de yeterli bir bilgi olmamakla birlikte, yurt dışında 45 yaş altındaki kalp krizi oranının tüm kalp krizi vakalarının yüzde 15-20'sini oluşturduğuna işaret eden Esen, şu bilgileri verdi:
“Son dönemlerde sık sık rastladığımız 35-45 yaşındaki kalp krizi vakalarının ana nedeni, kanın akışkanlığının bozulması ve damar sertliğidir. Damar sertliğinin temelinde ise kolesterol yüksekliği, sağlıksız kilo yer almaktadır. Kanın akışkanlığını ise sigara, hareketsizlik ve zihinsel stres bozmaktadır. Sonuç olarak kalbi besleyen damarlarda oluşan ani pıhtılaşma kalp krizine neden oluyor. Bunların ötesinde ailevi 'genetik' riskin çok önemli olduğu dikkati çekmektedir. Ailede 55 yaşından genç kalp hastalığı olması gençlerde 3-4 kat daha risk teşkil etmekte. Gençlerde ana damarın etkilenmesi daha sıklıkla olmakta ve daha çok ani ölümle sonuçlanmaktadır. Bu nedenle kalp krizinin önlenmesi ve erken teşhisi çok önemlidir. ”
Prof. Dr. Esen, kalp krizine karşı önlem almak için, “35-45 yaş arası genç ölümlerin değiştirilebilir birinci nedeni olan sigarayı bırakın. Hareketsizlik hızlı kalp atışlarına neden olmaktadır. Düzenli ve kontrollü spor yaparak bunu ideale yaklaştırmak mümkün. Bu anlamda 'Hızlı yaşa genç öl' deyiminin gerçek bir yanı var. Kalp atışlarınız özellikle spor yaparken ne kadar hızlı olursa o kadar risk teşkil etmektedir. Haftanın en az 3 günü 45 dakika tempolu yürümek yeterlidir. Kalbinizi zorlayacak aktivitelerden kaçının. Ailede kalp hastalığı olan ve 'risk' taşıyanların düzenli kontrol yaptırması gereklidir. ” şeklinde uyarılarda bulundu.
