TBMM (AA) – CHP İzmir Milletvekili Selin Sayek Böke, ekonomik krizin iki nedeni olduğunu savunarak, “Birincisi kamu kaynaklarının yıllardır bilerek, isteyerek iktidar tarafından üretici güçler yerine kendine yandaş yetiştirmek için rantçı sermayeye aktarılmış olması. İkincisi de hukuku, kapsayıcı kurumları, demokrasiyi yok sayan tek adam anlayışı ve onun rejimi. Her ikisi de yabancı bir başkentte kurulmadı. Bu koşulların hepsi, bu cumhuriyetin başkenti Ankara'da, üstelik yanlışlıkla değil, bilerek ve isteyerek sarayda iktidar tarafından kuruldu. ” dedi.
TBMM Genel Kurulunda, Hazine ve Maliye Bakanlığı ile bağlı kurumların bütçelerinin görüşüldüğü 8. turda, CHP milletvekilleri söz aldı.
CHP İzmir Milletvekili Böke, Türkiye'nin derin bir ekonomik krizin içerisinde bulunduğunu savunarak, büyümenin son çeyrekte yüzde 1,6 gerilediğini, sanayi üretiminin yıllık yüzde 5,7 küçüldüğünü söyledi.
Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak'ın “(Türkiye stagflasyona girdi.) sözleri yanıtını almıştır. ” sözünü anımsatan Böke, şu görüşleri dile getirdi:
“Ama bütün veriler aksini iddia ediyor. Açıkki yanıtı almış olanlar 'Kriz miriz yok.' diyenler. Ağır bir kriz var. Bu krizin iki temel nedeni var; birincisi kamu kaynaklarının yıllardır bilerek, isteyerek iktidar tarafından üretici güçler yerine kendine yandaş yetiştirmek için rantçı sermayeye aktarılmış olması. İkincisi de hukuku, kapsayıcı kurumları, demokrasiyi yok sayan tek adam anlayışı ve onun rejimi. Her ikisi de yabancı bir başkentte kurulmadı. Krizi doğuran bu koşulların hepsi, bu cumhuriyetin başkenti Ankara'da, üstelik yanlışlıkla değil, bilerek ve isteyerek sarayda iktidar tarafından kuruldu. ”
- “Rant vergisi getirilmeli “
Böke, 2019 yılı bütçesiyle “IMF'siz bir IMF programının dayatıldığını ” iddia ederek, rant sermayesinden yana değil, halktan yana bir düzen kurulması gerektiğini ifade etti. Böke, “Hemen rant vergisi getirilmeli, hükümet kanunun verdiği görevi yapmalı ve vergi cennetleri listesini hemen yayımlamalı; biz yayımlayacağız. Tüketimden alınan dolaylı vergilerin oranı mutlaka azaltılmalı, kazancına oranla verginin ödendiği adil bir düzen kurulmalı. Asgari ücretli ile mega projelerden milyarlarca lira kazanan yandaşın eşit vergi ödediği değil, daha çok kazananın daha çok vergi ödediği bir düzeni kurmalıyız; biz yapacağız. Kamuya büyük yük getiren kamu özel iş birliği Hazine garantileri hemen Türk lirasına çevrilmeli. ” diye konuştu.
- “Bir zulüm bütçesidir “
CHP Antalya Milletvekili Çetin Osman Budak, AK Parti'nin 16 yıllık iktidarının sonunda gençlerin hayal bile kuramaz hale getirildiğini, işçinin ve emeklinin ezildiğini, yandaşın zengin edildiğini ileri sürdü.
AK Parti iktidarları döneminde “darbecilere yol yapıldığını ” ve bu kişilerin devletin en kritik noktalarına yerleştirildiğini iddia eden Budak, aynı dönemde vatandaşın hayatının zorlaştırıldığını ama Türk vatandaşlığına geçişin kolaylaştırıldığını savundu.
Budak, “Bu bütçe adaletten yoksun, asgari ücretliyi, emekliyi ve işçiyi yok sayan bir zulüm bütçesidir. ” diye konuştu.
CHP Sinop Milletvekili Barış Karadeniz, simitten bile yüzde 8 vergi alındığını belirterek, “Pırlantadan, yattan niye vergi almıyorsunuz? Yandaştan değil vatandaştan vergi almayı kendinize şiar edindiniz. ” dedi.
İktidarın vergi üzerinden vergi aldığını dile getiren Karadeniz, “Parayı Lidyalılar, vergiyi Sümerler buldu. Verginin vergisini AK Parti buldu. ÖTV üzerinden vergi alınıyor. ” ifadesini kullandı.
CHP Adıyaman Milletvekili Abrurrahman Tutdere, krizle mücadele için kamu maliyesinde bir reforma ihtiyaç duyulduğunu söyledi.
“Millet Bahçeleri ” projesini eleştiren Tutdere, milletten toplanan vergilerle “kıraathane ” yerine işsizlere fabrika, bilim insanlarının yetişeceği üniversiteler ile eğitim için okullar açılmasını istedi.
- “Portakal'ı size yedirtmeyiz “
CHP Burdur Milletvekili Mehmet Göker ise elindeki portakal, mandalina ile televizyon sunucusu Fatih Portakal'ın resmini göstererek, “Portakalı soyup yiyebilirsiniz ama Fatih Portakal'ı size yedirtmeyiz. ” şeklinde konuştu.
CHP Hatay Milletvekili İsmet Tokdemir, AK Parti'nin ekonomi programlarının “sadece satmaktan ” ibaret olduğunu ve bu şekilde cumhuriyetin önemli değerlerinin elden çıkarıldığını savundu.
CHP İzmir Milletvekili Bedri Serter, AK Parti'nin fonlarla ve borçlarla ülkeyi büyüyormuş gibi gösterdiğini ileri sürerek, “Frenleri olmayan bir kamyonun acemi şoförü gibisiniz. Küçülüyoruz, fakirleşiyoruz. Türkiye'yi borç batağına soktunuz. ” dedi.
CHP İstanbul Milletvekili Özgür Karabat, Türkiye'de yüksek öğrenim gören gençlerin gelecek kaygısı, işsizlik ve ötekileştirme nedenleriyle beyin göçüne yöneldiğini öne sürdü.
Elindeki gemi maketini milletvekillerine gösteren Karabat, Bandırma Vapuru anlayışına dönülmesi, gemilere yabancı bayrak yerine Türk bayrağı asılması gerektiğini ifade etti. Karabat, “Gemiyi kurtarmak için buradayız. ” ifadesini kullandı.
CHP Tokat Milletvekili Kadim Durmaz, milletvekillerinin mutlu olmadığını çünkü parlamentonun iradesini ortaya koyamadığını söyledi.
